Gleeks aan het woord

Voor fans spelen programma’s, muziek of idolen een belangrijke rol in hun leven. Fans gebruiken mediateksten, die ze uit mediaproducten verkrijgen om deze te herschrijven en te delen met anderen. Tevens reageren fans op deze teksten door ze te onderwerpen aan een kritische blik en ze te koppelen aan gebeurtenissen uit hun eigen dagelijks leven. Het internet en nieuwe web-based technologieën hebben ervoor gezorgd dat het delen van informatie met andere fans gemakkelijker wordt gemaakt en dat fanactiviteiten meer in het dagelijks leven passen. Binnen deze thesis wordt er gekeken naar de fans van de populaire Amerikaanse tv-serie Glee. Deze tv-serie draait om ‘New Directions’, het schoolkoor van de Amerikaanse middelbare school ‘McKinley High’. Het schoolkoor wordt ook wel de ‘Glee Club’ genoemd, omdat de koorleden allemaal buitenbeentjes van de school zijn. Glee spreekt door de herkenbare onderwerpen een grote doelgroep aan. Tevens komen binnen elke aflevering meerdere morele kwesties naar voren. Dit onderzoek legt een verband tussen de morele thema’s en kwesties die in de afleveringen van Glee naar voren komen en de mate waarin Glee-fans deze morele thema’s en kwesties gebruiken als onderwerpen in hun online berichten. De onderzoeksvraag van deze thesis luidt daarom: ‘In hoeverre worden de morele thema’s uit de Amerikaanse tv-serie Glee het online gespreksonderwerp onder fans van het programma en hoe gebruiken fans deze online gesprekken om de morele thema’s uit de serie te betrekken op hun dagelijks leven?’ Om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden zijn eerst belangrijke concepten uitgediept aan de hand van een theoretisch kader. De vragen ‘Wat is fandom?’, ‘Wat doen fans met populaire cultuur?’, ‘Wat is een moraal?’ en ‘Wat voor morele thema’s komen terug in tv-programma’s?’ vormen een leidraad om de onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden. Binnen de literatuurstudie wordt er gebruik gemaakt van de literatuur van Van Zoonen (1999, 2004), Bourdieu (1984) en Fiske (1992). Zij leveren een bijdrage aan het uitdiepen van het concept ‘populaire cultuur’. Daarnaast geeft de literatuur van Jenkins (1992) en Hills (1992) een goed beeld wat het begrip ‘fans’ inhoudt. Als laatste geeft de literatuur van Verplaetse (2008), Baier (1995) en Poole (1991) meer inzicht in het begrip ‘moraliteit’ en wordt dit begrip dankzij het academisch proefschrift van Krijnen (2007) gekoppeld aan tv. Aan de hand van de literatuurstudie zijn er hoofd- en deelvragen geformuleerd door middel van twee onderzoeken, die bestaan uit een kwalitatieve en kwantitatieve inhoudsanalyse. Hierdoor wordt antwoord verkregen op deze vragen. Het eerste onderzoek bestaat uit een inhoudsanalyse van het programma; dit wordt aangeduid als ‘Programma-onderzoek’. Binnen dit onderzoek wordt er gekeken welke morele thema’s binnen de serie Glee voorkomen. Het tweede onderzoek bestaat uit een inhoudsanalyse van de online gesprekken; dit wordt aangeduid als ‘Fantalk-onderzoek’. Dit onderzoek richt zich op de vraag of fans de morele thema’s uit de serie letterlijk interpreteren en hoe fans de moraal uit de serie Glee gebruiken als onderwerp in de online berichten. De resultaten van de twee onderzoeken wijzen uit dat de morele thema’s uit de geanalyseerde afleveringen van Glee ook binnen de online gesprekken van Glee-fans op internet voorkomen. De morele thema’s die het meest binnen de afleveringen voorkomen, komen ook het meest voor binnen de online berichten. Daarnaast is er gebleken dat de morele thema’s uit Glee meestal in de context van Glee worden besproken. Het onderzoek toont ook aan dat Glee-fans de morele kwesties vooral gebruiken om onderwerpen te delen met elkaar. De functie van de online berichten is de morele kwesties van Glee samen te bespreken om zo de maatschappelijke moraal te versterken.