Kwalitatief onderzoek naar het functioneren van een clientenraad in de geestelijke gezondheidszorg

Samenvatting Doel: Het doel van dit onderzoek is inzicht krijgen in de manier waarop cliëntenraden functioneren en de consequenties daarvan. In dit onderzoek is niet uitgegaan van de assumptie dat participatie altijd goed is. Er is neutraal gekeken naar participatie waarbij zowel de positieve als de negatieve consequenties aangekaart zijn. Methode: Door middel van semigestructureerde interviews, observaties en documenten is kwalitatieve data verkregen. Er zijn zeven interviews gehouden met de leden van de cliëntenraad. Tevens zijn twee managers, twee ondersteuners en één directeur geïnterviewd om verschillende invalshoeken te belichten. Vóór het voeren van interviews zijn er cliëntenraadsvergaderingen geobserveerd. In de setting van het onderzoek waren bepaalde documenten, zoals folders en notulen aanwezig, deze zijn geanalyseerd om een beter beeld te krijgen van de cliëntenraad. Resultaten: Het belangrijkste resultaat dat naar voren is gekomen is de plaats van de cliëntenraad binnen Pameijer SP. De leden van de cliëntenraad, de ondersteuners, de managers en de directeur hechten veel waarde aan het cliëntperspectief. Tevens vinden de respondenten dat medezeggenschap meer dan participatie is. De thema’s vertegenwoordiging, samenwerking, inbreng en de consequenties van participatie worden in de resultaten uitgewerkt. Deze zijn de thema’s die het meest voorkomen in de interview transcripten en hierdoor zijn deze geselecteerd. Binnen de cliëntenraad van Pameijer betekent vertegenwoordiging het optreden namens alle cliënten van Pameijer en het behartigen van de belangen van deze cliënten. De leden van de cliëntenraad maken onderscheid tussen samenwerking binnen de cliëntenraad en de samenwerking tussen de cliëntenraad en de directeur en managers. Binnen de cliëntenraad betekent inbreng de bijdrage van de cliënten en de punten die ze naar voren brengen. Patiëntenparticipatie kan zowel positieve als negatieve consequenties hebben. Conclusie: Op basis van de resultaten kan geconcludeerd worden dat de cliëntenraad binnen Pameijer goed functioneert volgens alle respondenten. Vaak wordt aangenomen dat patiëntenparticipatie alleen voordelen biedt, maar naast voordelen kan het ook nadelen bieden. De ondersteuners en de managers gaven aan dat de leden van de cliëntenraad groeien. De meeste cliënten kunnen tegen de drukte van de cliëntenraad of wennen eraan, maar het komt ook voor dat cliënten er niet tegen kunnen en af haken. Mensen haken ook af wanneer het realiseren van een advies lang duurt. Dit onderzoek laat zien dat cliëntenraden binnen geestelijke gezondheidszorg instellingen goed kunnen functioneren. Summary Aim: The purpose of this research is to understand how client councils function and the consequences that are associated with this. This study is not based on the assumption that participation is always good. There was an impartial view on the participation where positive and negative consequences are both addressed in this research. Methods: The qualitative data is obtained through documents, observations and semi structured interviews. There were seven clients interviewed for this research. Additionally, two managers, two supporters and a director were interviewed to illuminate different perspectives. Before conducting interviews clients meetings are observed. In the setting of the study there were specific documents such as leaflets and notes available. These are analyzed to get a better picture of the clients council. Results: The most important result is the location of the client council in Pameijer. The members of the client council, supporters, managers and the director attach great value to the client perspective. Respondents think that “voice in decision making” is more than participation. The themes representation, collaboration, contribution and the consequences of participation are elaborated in the results. These are the themes that occur most frequently in the interview transcripts and therefore they are selected. Within the clients council of Pameijer representation means acting on behalf of all clients of Pameijer and to represent the interests of these clients. The members of the clients council distinguish between cooperation within the client council and cooperation between the client council and the director and managers. Within the clients council input means the contribution of the clients and the points they under attention. Patient participation can have positive and negative consequences. Conclusion: Based on the results it can be concluded that the client council in Pameijer functioned properly according to all respondents. It is often assumed that patient participation has only advantages, but it has also disadvantages. Most clients can take the pressure of the clients council or get used to it, but it also happens that the clients can not stand it and quit. People also quit when they realize that it takes time for an advice. This study shows that client councils within mental health institutions can function well.