Leiderschap in de AWBZ: De rol van de zorgverzekeraar in de AWBZ-keten

Samenvatting De kernvraag van dit onderzoek is: “Welke leiderschapsgedraging past het beste bij de rol van de verzekeraar als leider/regisseur in de AWBZ-keten?” Door de uitvoering van de AWBZ voor eigen verzekerden wordt verwacht dat de verzekerden meer keuzevrijheid krijgen in de inrichten van de AWBZ-zorg. De dreiging van het overstappen van een verzekerden heeft tot gevolg dat zorgverzekeraars de kwaliteit van de dienstverlening in de AWBZ zullen moeten optimaliseren om de binding met de verzekerden te versterken. Met cliëntgerichte zorginkoop kunnen zorgverzekeraars de zorgaanbieders motiveren om zorg te bieden die past bij de wensen van specifieke cliëntgroepen. Om zorgaanbieders te motiveren dienen de zorgkantoren na te denken over de leiderschapsstijl die zij (zullen) moeten hanteren als motivatie middel. Het doel van het onderzoek is het in kaart brengen van de verschillende leiderschapsgedragingen om vervolgens bij de zorgaanbieders te inventariseren welke leiderschapsgedraging zij prefereren bij hun zorgkantoor. Uiteindelijk moet het onderzoek leiden tot een aantal inzichten waar de zorgverzekeraar zijn voordeel uit kan halen om ervoor te zorgen dat het ketenpartijen kan motiveren om de zorg voor de cliënt zo goed mogelijk te coördineren, organiseren en te overzien binnen de AWBZ-keten. Hoewel de zorgaanbieders primair een participatieve leiderschapsstijl prefereren geven zij aan dat zij ook wensen dat het zorgkantoor in zekere mate intellectueel stimulerend en inspirerend is. De zorgkantoren erkennen de behoefte van de zorgaanbieders om zich participatief op te stellen, maar stellen dat in het licht van de aankomende verschuivingen een participatieve leiderschapsstijl niet voldoende is. De zorgkantoren geven aan dat de aankomende wijzigingen niet door hun kunnen worden doorgevoerd, maar dat de zorgaanbieder deze moet doorzetten. In dat licht is het voor de zorgkantoren logischer er een intellectueel stimulerende en inspirerende leiderschapsstijl op na te houden. Op deze wijze voldoen ze aan de behoefte van de zorgaanbieders om zich meewerkender op te stellen en stellen zij hun leiderschapsstijl bij op basis van de aankomende verschuivingen. Doordat de zorgkantoren zich namelijk intellectueel stimulerend en inspirerend opstellen geven zij aan dat ze de zorgaanbieders enkel ondersteunen in de aankomende wijzigingen, maar ze deze niet vanuit een machtspositie aan hun opdragen. Op deze wijze sluiten de behoeftes van de zorgaanbieders en zorgkantoren aan op de behoeftes van de markt. Summary The main question of this research is: "What leadership behavior is best suited to the role of the insurer as a leader/director in the AWBZ chain?" The execution of the AWBZ for own insured is expected to lead to greater freedom of choice for the insured. The threat of switching from insurer means that health care insurers will need to improve the quality of care in the AWBZ to optimize and strenghthen the binding with the insured. Client centered health care providers can motivate insurers to provide care that fits the needs of specific client groups. In order to motivate health care providers, insurers should think about the leadership style they (will) have to use as a motivational tool. The aim of the research is to map the different leadership behaviors and then to conduct an inventory of leadership behaviours that is preferred by health care providers. Ultimately, the study should lead to some insights that benefit the health care insurer by providing them with tools to motivate the health care providers as well as to coordinate, organize and oversee all activities within the AWBZ chain. Although health care providers prefer a participative leadership style, they indicate that they wish that the health care insurer would in some degree intellectually stimulate and inspire them. The insurers recognize the need to be participative, but suggest that in light of the upcoming shifts a participative leadership style is not enough. The insurers indicate that the upcoming changes will not be able to happen without the help of the health care providers. In this light it is logical for the insurers to aspire an intellectually stimulating and inspiring leadership style. This way, they meet the needs of healthcare providers to be more cooperative.