Samenvatting Achtergrond: Decubitus is een actueel en veelvoorkomend probleem in de gezondheidszorg. Mede door verschillende onderzoeken en publicaties in de afgelopen jaren wordt meer nadruk op het voorkomen van decubitus gelegd. Decubitus is voor meer dan 80% te voorkomen door preventieve maatregelen van verpleegkundigen en management. De motivatie van verpleegkundigen voor het effectief toepassen van decubituspreventie, zoals vastgelegd in protocollen en richtlijnen is van belang om het ontstaan van decubitus te voorkomen. In de praktijk blijkt dat decubituspreventie matig wordt toegepast. De Behoeftentheorie, Verwachtingstheorie en de Protectie- en Prospectmotivatietheorie zijn motivatietheorieën die de motivatie van verpleegkundigen voor decubituspreventie kunnen verklaren. Motivatie is ook gerelateerd aan werkprestaties in de gezondheidszorg. Prestatiemetingen zijn van invloed op de motivatie van verpleegkundigen en staan in relatie met het toepassen van decubituspreventie. Onderzoek is gedaan naar welke factoren van invloed zijn op de motivatie van verpleegkundigen om decubituspreventie toe te passen. Methode van onderzoek: Kwalitatief onderzoek is gedaan in het Diakonessenhuis in Utrecht. De data zijn verkregen uit beleidsdocumenten en uit achttien semigestructureerde interviews met verpleegkundigen en managers. Resultaten en conclusie: Uit de resultaten blijkt dat decubitus een probleem is in de organisatie. Patiëntgebonden en organisatorische factoren spelen een rol in het ontstaan van decubitus en zijn van invloed op de motivatie van verpleegkundigen om de preventie richtlijnen uit te voeren. De patiëntgebonden factoren die genoemd zijn de wens van de patiënt, immobiliteit en (acute) ziekte van patiënten. De belangrijkste organisatorische factor is het ontbreken van een aanspreekcultuur in de organisatie, waardoor verpleegkundigen onvoldoende zicht krijgen op prestatiemetingen en uitkomsten hiervan. Overeenkomend met de theorie worden verpleegkundigen in beginsel extrinsiek gemotiveerd voor decubituspreventie. Daadwerkelijke motivatie moet vanuit intrinsieke motivatie van verpleegkundigen komen. Uit de theorie blijkt dat randvoorwaarden van invloed zijn op de motivatie van verpleegkundigen. In de praktijk spelen belemmerende factoren als een lange richtlijn, werkdruk en gemakzucht ook een rol. Prestatiemetingen zijn van invloed in de gezondheidszorg. In de praktijk blijkt er sprake te zijn van een verschil in perceptie tussen verpleegkundigen en management. Voor het management zijn prestatiemetingen belangrijk, in tegenstelling tot verpleegkundigen waarbij het werken met prestatie-indicatoren leidt tot onbegrip, frustraties en weerstand. Verpleegkundigen worden onvoldoende betrokken bij het proces van verzamelen van gegevens, interpreteren van gegevens en formuleren van actiepunten. Ten slotte ontbreekt binnen de organisatie een aanspreekcultuur, waarin men elkaar feedback geeft en het management een voorbeeldfunctie vervult. Summary Background: Decubitus has always been a hot topic in healthcare. Partly because of various studies and publications in recent years more emphasis was placed on preventing pressure ulcers. For more than 80% can be prevented through preventive efforts of nurses and the management. Motivation among nurses for effectively applying prevention, as recorded in protocols and guidelines is important to prevent the emergence of pressure ulcer. In practice, pressure ulcer prevention is applied manually. Motivation theories like the Needs Theory, Expectancy Theory and the Protection,- and Prospect motivation theory may explain the motivation of nurses to apply pressure ulcer prevention. Motivation of nurses is also related to work performance in healthcare. Performance measures will affect the motivation of nurses and are related to the application of pressure ulcer prevention. Research is conducted into the factors that may affect the motivation to apply pressure ulcer prevention. Method: Qualitative research has been performed in the Diakonessenhuis in Utrecht. The data were obtained from policy documents and eighteen semi-structured with interviews nurses and managers. Results and conclusion: The results show that pressure ulcers are a common problem within the organization. Patient-related and organizational factors play a role in the emerge of pressure ulcer and are affecting motivation of nurses to apply preventive guidelines. Patient-related factor that are mentioned are wishes of patients, immobility and (acute) diseases. The most important organizational factor is the lack of a culture of feedback in the organization, causing nurses to get inadequate visibility on performance measurements and (their) outcomes. Corresponding with the literature, the results show that nurses are in principle extrinsically motivated to apply pressure ulcer prevention. The actual motivation should come from intrinsic motivation of nurses. In literature it is stated that boundary conditions can affect the motivation of nurses. The results show that obstructing factors as a long directive, work pressure and laziness are playing an important role. Performance measurements affect healthcare. Results show the difference in perception between nurses and the management. For managers performance measurements are important. This is not (so much) the case for nurses, for whom working with performance indicators often leads to misunderstanding, frustration and resistance. Nurses are not sufficiently involved in the process of collecting data, interpreting data and formulation of action points. Finally, one can conclude that a culture in which feedback is given and the management fulfills an exemplary role, is missing within the organization.

, ,
Weggelaar, Drs. J.W.M.
hdl.handle.net/2105/12161
Master Zorgmanagement
Erasmus School of Health Policy & Management

Bade, I.A. (2012, July 4). Motivatie van verpleegkundigen voor decubituspreventie. Master Zorgmanagement. Retrieved from http://hdl.handle.net/2105/12161