CVA-revalidatiezorg en de logistieke afstemming tussen de instellingen.

Samenvatting In de gezondheidszorg is er een toenemende trend van het organiseren van zorg in ketens (Fabbricotti 2007). Voor CVA-patiënten wordt de zorg in zogenaamde ‘stroke services’ georganiseerd. Hierbij wordt de zorg in en vooral tussen verschillende instellingen gestructureerd en afgestemd. In de bestaande literatuur is er nog maar weinig bekend over de logistiek in en rond de CVA-verpleeghuiszorg. Door de toenemende aandacht, naar aanleiding van de overheveling van de kortdurende revalidatiezorg naar de zorgverzekering, en het toenemend voorkomen van patiënten met een CVA in verpleeghuizen, door de vergrijzing, wordt in dit onderzoek juist gekeken naar en rond de revalidatiezorg in het verpleeghuis. Het onderzoek is uitgevoerd in het verpleeghuis Stichting Groenhuysen te Roosendaal. Door middel van zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethoden wordt de centrale vraag ‘Hoe richt je de revalidatiezorg voor CVA-patiënten in het verpleeghuis zodanig in dat de doorstroming van patiënten soepel verloopt en de ligduur in Stichting Groenhuysen zo laag mogelijk is?’ beantwoord. Uit het onderzoek komt een viertal logistieke knelpunten naar voren: onvolledige informatieoverdracht tussen ziekenhuis en verpleeghuis; onduidelijke en passieve doorstroming in het verpleeghuis; planningsproblemen en uitstroomproblemen. Deze knelpunten belemmeren een soepele doorstroming van de CVA-patiënten in en rond het verpleeghuis en zorgen voor een langere ligduur. In tegenstelling tot de literatuur blijkt dat capaciteitsgebrek van bedden en personeel in Stichting Groenhuysen geen belemmering vormt voor de doorstroming van patiënten vanuit het ziekenhuis. Vanuit de interviews en de beperkte literatuur wordt er een aantal oplossingen aangedragen voor deze logistieke knelpunten: afstemming van de vraag naar en behoefte aan informatie (afspraken met het ziekenhuis); capaciteitsafspraken met ketenpartners, richtlijn voor een duidelijke proactieve doorstroming; digitale en centrale planning in het verpleeghuis en ontslaggericht werken. Daarnaast vereisen oplossing van de uitstroomproblemen een uitbreiding van de huidige capaciteit van de ketenpartner(s) en samenwerkende instellingen, het aanwenden van nieuwe capaciteit of het opleggen van beperkingen aan de instroom van het verpleeghuis. Om de logistieke knelpunten ook voor een langere termijn op te kunnen lossen, is er een besturingsraamwerk gepresenteerd waarin maatregelen zijn opgenomen. Dit besturingsraamwerk is gebaseerd op een bestaand besturingsraamwerk (Vissers 2009). De besturing van de gevonden logistieke knelpunten vereist enerzijds een interne besturing op organisatorische ondersteuning van het patiëntproces en anderzijds een meer extern gerichte besturing met de nadruk op de afstemming van vraag en aanbod met de ketenpartners en de samenwerkende instellingen. Deze combinatie van besturing zou moeten leiden tot een soepele doorstroming en een verkorting van de ligduur. Summary There is a growing trend in the healthcare sector of organizing care in chains (Fabbricotti 2007). The care for stroke patients is organized in so-called ‘stroke services’. The ‘stroke services’ are used to structure and coordinate the care in and between different healthcare providers in a chain. There is limited information available in the current literature about the logistics of stroke patients in and around the nursing homes. The growing interest due to the upcoming transfer of short-term rehabilitation care in nursing homes and the increasing prevalence of stroke patients (because of the aging) are the main reasons to focus the study around a nursing home. This research has taken place in the nursing home Stichting Groenhuysen in Roosendaal. The central question of this study, which is answered through both quantitative and qualitative research methods, is "How do you manage the rehabilitation care for stroke patients in a nursing home in such a way that a smooth flow of patients is realized and the length of stay in (the nursing home) St. Groenhuysen is as short as possible?" The research shows four major logistic problems: an incomplete or late information transfer between the hospital and the nursing home; an unclear and passive flow management of patients in the nursing home; problems in planning therapy and problems with the outflow of the nursing home. These logistic problems hamper a smooth flow of the stroke patients and cause a longer length of stay in the nursing home. Contrary to what the literature states, it appears that lack of capacity of beds and staff in the nursing home does not hamper the flow of patients from the hospital. To solve these logistic problems the following solutions are presented in the interviews and the limited literature: match the supply and demand of information (agreement with hospital), make agreements to match the supply and demand of capacity, introduce a clear guideline for an active flow management of patients, introduce a digital and central system for planning and start a discharge-oriented way of working. The problems with the outflow of patients require an increase of the capacity in the collaborating organizations, usage of other sorts of capacity or restrictions on the inflow of patients into the nursing home. A framework is developed and presented to manage the logistic problems at a long term. This framework is based on an existing framework (Vissers 2009). Managing the logistic problems in the nursing home requires on the one hand an internal management of the organizational aspects that support the process of the patient and on the other hand an externally focused management to match the supply and demand with the collaborating organizations. This combination of the internal and the external focused management should lead to a smooth flow of patients in and around the nursing home and a length of stay that is as short as possible.