Onafhankelijk Advies

Op 1 mei 2013 trad directeur van het Centraal Planbureau Coen Teulings af na een termijn van 7 jaar. Zijn opvolger is Laura van Geest, voormalig topambtenaar bij het Ministerie van Financiën. Doordat zij gedurende een lange periode voor het ministerie van Financiën heeft gewerkt, is men bang dat zij dezelfde lijn gaat volgen die zij heeft gevolgd tijdens haar periode bij het Rijk. Zo zou zij geen onafhankelijk advies kunnen verzorgen voor het kabinet. In deze scriptie wordt gekeken wanneer een adviseur onafhankelijk advies geeft. De hoofdvraag die hierbij luidt is: wat is onafhankelijk advies en wanneer is iemand een onafhankelijk adviseur? Om deze vraag te beantwoorden wordt er gekeken naar het Decision Maker- Adviser model. Met behulp dit model kan er worden gekeken wat de waarde van het advies van een adviser is. Tevens kan er gekeken worden in welk geval het besluit van een adviseur wordt opgevolgd, oftewel wanneer een adviseur optimaal advies geeft. Vervolgens wordt het “ally principle” besproken. Dit principe legt uit dat een beleidsbepaler op zoek gaat naar een adviseur met dezelfde voorkeur voor een bepaald beleid als hijzelf heeft. Een beleidsbepaler kan zo zijn/haar eigen voorkeuren eerder bevestigen, of juist inzien dat zijn/haar voorkeur niet klopt. Het kabinet Rutte II lijkt het ally principle te volgen, met de aanstelling van Laura van Geest. Het is echter niet zeker of van Geest ook daadwerkelijk dezelfde voorkeur heeft als het kabinet. Op het moment dat deze onzekerheid groot is, zal er minder informatie bekend worden gemaakt aan het kabinet. Vervolgens wordt er gekeken wat de voorkeur van een adviseur doet met de kwaliteit van de informatie. Naar voren komt dat een beleidsbepaler het best een adviseur kan zoeken met een voorkeur in dezelfde richting, maar wel minder sterk. Tot slot wordt er gekeken naar de gevolgen van gedwongen advies van het CPB door het kabinet. Op het moment dat het kabinet beleid opdringt aan het CPB, dan zal dit advies niet langer gezien kunnen worden als onafhankelijk. Omdat de directeur van het CPB voor een periode van 7 jaar zit en niet ontslagen kan worden, kan ervan uitgegaan worden dat een adviseur dezelfde voorkeuren kan hebben als de beleidsbepaler zonder dat de onafhankelijkheid van het advies hieronder leidt.