Lekker interessant!?

Lekker interessant!? – Een onderzoek naar de motieven van jongeren voor hun nieuwsgebruik en de rol van kwaliteitsmedia hierin. Dankzij het internet is de nieuwsvoorziening en het nieuwsgebruik sterk veranderd. Met name de kranten hebben erg veel last van de nieuwsvoorziening via het internet. Ze hebben geen geschikt businessmodel om inkomsten uit de nieuwsvoorziening via het internet te genereren terwijl wel het aantal abonnee’s en daarmee de oplages sterk teruglopen. Hierdoor worden ook de advertentie-inkomsten minder met als gevolg dat journalistieke organisaties moeten inkrimpen en met minder journalisten het nieuws moeten maken. Met name de traditionele kwaliteitsmedia hebben hier last van: de betaalde dagbladen. Dit is een ontwikkeling die met veel aandacht wordt gevolgd want kwaliteitsmedia hebben een onmisbare rol in de democratie. Ze informeren burgers, vormen een discussieplatform, worden gezien als de vierde macht en vormen de stem van minderheden. Het definiëren van een begrip als kwaliteitsjournalistiek heeft vaak als gevolg dat er een onderverdeling gemaakt wordt in titels die wel of niet behoren tot de categorie. In dit onderzoek is aan jongeren gevraagd aan welke eigenschappen kwaliteitsmedia zouden moeten voldoen. Daarnaast is ook gevraagd in hoeverre deze eigenschappen voor hen belangrijk zijn in hun motieven om voor bepaalde titels te kiezen. Dit is in eerste instantie gevraagd gedurende interviews waarbij jongeren zelf eigenschappen konden benoemen die ze belangrijk vonden en aangaven waarom zij voor bepaalde titels kozen. Vervolgens is door middel van de kwantitatieve onderzoeksmethode in de vorm van een enquete aan een grote groep dezelfde vraag voorgelegd om inzicht te krijgen in hoeverre bepaalde eigenschappen voor jongeren een motivatie zijn om voor een medium te kiezen. Deze eigenschappen zijn opgesteld op basis van de interviews en op basis van wat er in de literatuur over is geschreven. Er is namelijk door verschillende theoretici onderzoek gedaan naar wat kwaliteitsjournalistiek dan precies inhoud. Met name het werk van Kovach en Rosenstiel (2009) geeft een heldere beschrijving van de kwaliteitseigenschappen waaraan media zouden moeten voldoen. In dit onderzoek is aan jongeren voorgelegd in hoeverre zij deze regels belangrijk vinden in hun keuze voor een bepaalde titel. Verder is ook gevraagd of ze deze regels vinden horen bij waar kwaliteitsjournalistiek aan zou moeten voldoen. Uit het resultaat blijkt dat kwaliteitseigenschappen wel degelijk door jongeren worden herkend. Echter, wanneer het aankomt op dat wat ze motiveert om te kiezen voor een bepaalde titel, blijkt dat gebruikseigenschappen de doorslag geven. Het is dus belangrijker dat een medium gemakkelijk te verkrijgen is, plezierig in het gebruik is en snel het laatste nieuws brengt. Belangrijker dan bijvoorbeeld de feitencheck, hoor en wederhoor en de functie van het medium als vierde macht. De grote uitzondering hierop is de eigenschap van betrouwbaarheid. Deze kwaliteitseigenschap wordt het meest van alle eigenschappen genoemd als motief om voor een bepaald medium te kiezen. Betrouwbaarheid is blijkbaar een voorwaarde die belangrijker is dan zowel de gebruikseigenschappen als de overige kwaliteitseigenschappen. Hierin zit uiteindelijk de kern van wat de journalistiek moet bieden: betrouwbare informatie op basis waarvan de nieuwsgebruikers een betrouwbaar beeld kunnen vormen van wat er zich in de maatschappij afspeelt.