Hoe managet een manager met stress?

De eisen met betrekking tot kostenbeheersing, efficiëntie en kwaliteit nemen alsmaar toe. Effectief leiderschap is een van de factoren die daarom steeds belangrijker wordt voor het functioneren van een gezondheidszorgorganisatie. De managers zelf staan door deze toenemende eisen echter ook meer onder druk. In dit onderzoek wordt gekeken naar de relatie tussen ervaren stress van de manager en leiderschapseffectiviteit. In deze relatie wordt van leiderschapsstijl een medieërende rol verwacht, van copingstijl en ervaren sociale steun een modererende rol. Het online vragenlijst onderzoek vond in mei 2012 plaats bij een middelgroot ziekenhuis in Brabant. Er namen 111 medewerkers en 44 managers aan deel. Zoals verwacht blijkt uit de resultaten van zowel medewerkers als managers dat actief leiderschap (een charismatische- en transactioneele leiderschapstijl) een sterke en positieve relatie vertoont met leiderschapseffectiviteit. Passief leiderschap vertoont een tegenovergesteld verband. Er wordt tegen de verwachting in geen enkel significant verband gevonden tussen ervaren stress en een onderzoeks- of achtergrondvariabele . Eventuele mediërende of modererende variabelen kunnen daarom niet worden getoetst. Ten slotte vertoont een actieve copingstijl en hoge mate van ervaren sociale steun van collega’s een positieve relatie met zowel leiderschapseffectiviteit als actief leiderschap. Praktische aanknopingspunten voor de praktijk luiden het trainen van actieve leiderschapsstijl en het stimuleren van onderlinge contacten ter bevordering van de ervaren sociale steun van collega’s. Voor vervolgonderzoek dient men triangulatie van de onderzoeksbronnen, onderzoeksmethoden en meetmomenten toe te passen en selectiebias bij de werving te voorkomen. Vooral de methodiek om ervaren stress en ervaren sociale steun te meten moeten objectief en sensitief genoeg zijn voor de gezondheidszorg. Ook dienen onderzoeksvariabelen zoals ervaren sociale steun, leiderschapseffectiviteit en leiderschapsstijl helder en uitputten geoperationaliseerd te worden. Ten slotte moeten mogelijk modererende en mediërende variabelen van te voren in kaart gebracht worden (bijvoorbeeld met een diepte-interview) om het verband tussen ervaren stress en leiderschapseffectiviteit, alsmede de rol van de andere variabelen hierin, helder vast te kunnen stellen. Ervaren sociale steun, copingstijl, de ziekenhuiscultuur en de relatieduur en –kwaliteit tussen manager en medewerkers zijn een concreet begin.