Effecten op de werkrelatie na de overstap van groot- naar kleinschalige zorg

In toenemende mate wordt het zorgconcept kleinschalige zorg voor demente ouderen uitgevoerd binnen zorginstellingen voor ouderen. Dit concept is aan te moedigen, omdat het voldoet aan de wens van de toekomstige ouderen, cliënten hierdoor een verhoogde kwaliteit van leven ervaren en medewerkers meer tevreden zijn in het uitvoeren van hun werk. De veranderingen in organisatie van arbeid, die plaatsvinden wanneer men overstapt van groot- naar kleinschalige zorg, vragen van medewerkers en leidinggevenden andere competenties en vaardigheden. Als gevolg hiervan kan de werkrelatie tussen hen veranderen. Deze werkrelatie speelt een cruciale rol in het gedrag van mensen binnen de organisatie. Wanneer men een kwalitatief hoogwaardige relatie ervaart, heeft dit bijvoorbeeld een positieve invloed op de motivatie, betrokkenheid en prestaties van de medewerker. Dit onderzoek gaat in op de ervaren werkrelatie tussen direct leidinggevenden en medewerkers, wanneer zij zijn overgestapt van de grootschalige verpleeghuiszorg voor dementerende ouderen naar kleinschalige zorg voor dementerende ouderen. De vraag die centraal staat in dit onderzoek luidt: ‘Wat zijn de effecten van de veranderingen in organisatie van arbeid van grootschalige zorg naar kleinschalige zorg voor dementerende ouderen op de werkrelatie tussen de direct leidinggevende en de medewerker?’ Door middel van 16 interviews met zowel direct leidinggevenden als medewerkers is getracht een antwoord te geven op deze onderzoeksvraag. Deze interviews zijn semi-gestructureerd afgenomen met behulp van een topiclijst. Een zestal te onderscheiden veranderingen in organisatie van arbeid, de Leader-Member-Exchange theorie en de implicaties hiervan vormen het theoretisch raamwerk van dit onderzoek. Op basis van de resultaten van de interviews zijn conclusies geformuleerd enerzijds voor leidinggevenden en anderzijds voor medewerkers. Uit de interviews met de leidinggevenden blijkt dat het aansturen van een kleiner team, verticale taakdifferentiatie, vergrote autonomie en beslissingsbevoegdheid en een verminderde hiërarchie en gezagsverhouding een positieve invloed hebben op de ervaren werkrelatie met medewerkers. Voor medewerkers geldt dat door het werken in een kleiner team, verticale taakdifferentiatie en vergrote autonomie en beslissingsbevoegdheid zij de werkrelatie als ‘anders’ ervaren, maar niet per definitie als positiever. Voor hen speelt de ‘persoonlijke klik’ die zij met de leidinggevende hebben een grote rol in de kwaliteit van de ervaren werkrelatie. Tot slot worden een aantal aanbevelingen gedaan voor verder onderzoek, aan de HR praktijk in zorginstellingen, zorgmanagers en het onderwijs.