Verbetering van vraagsturing in ouderenzorg door dienstroosters

Achtergrond: Vraagsturing is een term die de afgelopen jaren steeds belangrijker is geworden in de gezondheidszorg. In de gehele zorgsector wordt gestreefd naar zorg die afgestemd is op de wensen van de cliënt. Om dit te kunnen bereiken zal het zorgproces anders ingericht moeten worden. Een van de terreinen waarop nog veel winst geboekt kan worden is de match tussen vraag en aanbod van zorg in de dienstroosters van de verzorgende diensten in de ouderenzorg. In de huidige situatie is de vraag en aanbod niet optimaal op elkaar afgestemd. Centraal in dit onderzoek staat de vraag: Op welke manier kan een efficiënte dienstroosterplanning in intramurale instellingen in de VVT sector georganiseerd worden uitgaande van de vraag naar zorg van cliënten? Om deze vraag te beantwoorden wordt een aantal deelvragen gebruikt. Methode: Dit is een exploratief onderzoek in de vorm van een case study. Tijdens dit onderzoek zijn er kwantitatieve en kwalitatieve methoden gebruikt om de gegevens te verzamelen en te verwerken. Ook bevat dit onderzoek elementen van ontwerpgericht onderzoek. Er worden ontwerpen gemaakt voor het opbouwen van vraaggestuurde dienstroosters voor de onderzochte afdelingen. Resultaten: Dit onderzoek laat zien dat tussen de onderzochte afdelingen grote verschillen bestaan op de manier waarop dienstroosters tot stand komen. Ook de zorgvraag is in de onderzochte afdelingen heel verschillend van elkaar opgebouwd. ZZP- indicaties vormen een goede basis voor de opbouw van de zorgvraag. Uit dit onderzoek blijkt dat cliëntoproepen een belangrijke aanvullende rol kunnen spelen als het gaat om het in kaart brengen van de niet geplande zorgactiviteiten en de opbouw hiervan binnen 24 uur. De mate waarop zorgvraag door de cliënten op het zorgaanbod door dienstroosters aansluit is ook per afdeling verschillend. Conclusies: Uit dit onderzoek blijkt dat er een grote variatie in zorgvraag bestaat tussen de drie onderzochte afdelingen. Deze variatie is zichtbaar in de planbare maar ook in de niet-planbare zorg. Uit de interviews met zorgmanagers blijkt dat er grote verschillen bestaan op de manier waarop dienstroosters opgesteld worden en de hulpmiddelen die de zorgmanagers in dit proces gebruiken. Ook het zoeken naar een goede match van vraag en aanbod gebeurt niet op dezelfde manier. Uit dit onderzoek blijkt dat het zorgaanbod op alle drie de onderzochte afdelingen voldoende is om de zorgvraag van de cliënten te kunnen beantwoorden. De mate waarop het zorgaanbod de zorgvraag volgt in de dienstroosters van de onderzochte afdelingen varieert per afdeling. Uitgaande van de planbare en niet-planbare zorgvraag en rekening houdende met de niet-cliëntgebonden taken is het mogelijk om dienstroosters voor de verzorgende diensten in een verpleeghuis te ontwikkelen waarbij de zorgvraag leidend is.