Negentiende-eeuwse Nederlanders op reis naar de Verenigde Staten 1873-1914

Het doel van de masterthesis ‘Negentiende-eeuwse Nederlanders op reis naar de Verenigde Staten 1873-1914’ is om te achterhalen wat de perceptie was van de negentiende-eeuwse Nederlander die naar de Verenigde Staten reisde van de modernisering van de Nieuwe Wereld. Het onderzoek naar de perceptie van negentiende-eeuwse Nederlandse reizigers van de modernisering van de Verenigde Staten is ten eerste wetenschappelijk relevant omdat daarover nog weinig bekend is. Een tweede reden waarom het onderwerp van deze thesis een bijdrage kan leveren aan de wetenschap is dat de reisverslagen meer inzage geven in de houding van de negentiende-eeuwse Nederlandse reizigers ten opzichte van de modernisering in de Verenigde Staten. Aan de hand van deze gegevens zou verder onderzocht kunnen worden of deze manier van denken invloed heeft gehad op de negentiende-eeuwse modernisering van Nederland. Om de probleemstelling, Wat was de perceptie van de Nederlander die in de periode 1873-1914 naar Noord-Amerika reisde van de modernisering in de Nieuwe Wereld?, te kunnen beantwoorden is er een kwalitatieve onderzoeksmethode toegepast op acht reisverslagen. Deze reisverhalen zijn allemaal onderzocht op de thema’s: motivatie van de reiziger, duur van de reis, vorm van het reisverslag, de route, het vervoer, accommodatie, maaltijden, welke indruk de Nederlander van de Verenigde Staten heeft gekregen en wat de reiziger van de moderniseringen in de Nieuwe Wereld vond. Deze thema’s zijn daarna vergeleken met dezelfde onderwerpen in de doctoraalscriptie Nederlanders op reis in Amerika 1812-1860 reisverhalen als bron voor negentiende-eeuwse mentaliteit van Steringa om te kijken welke overeenkomsten en verschillen er zijn tussen de twee perioden. Er zijn overeenkomsten tussen de reisverslagen uit de perioden 1812-1860 en 1873-1914 bij de thema’s: Veiligheid en wanorde, steden en architectuur, Het Amerikaanse volkskarakter, religie en liefdadigheid. De verschillen tussen de reizigers uit beide perioden waren zichtbaar bij de onderwerpen: vrouwenemancipatie in Amerika, de Afro-Amerikanen, politiek, onderwijs en technische ontwikkelingen. Uit de resultaten van het onderzoek kan worden opgemaakt dat er meerdere redenen zijn waarom er verschillen en overeenkomsten zichtbaar zijn tussen de reisverslagen uit de vroege en late negentiende eeuw. Enerzijds dachten de reizigers uit de periode 1812-1860 hetzelfde over een aantal thema’s als de reizigers uit 1873-1914 omdat de onderwerpen van deze thema’s in Nederland nog niet zover waren ontwikkeld als in de Verenigde Staten en deze thema’s vermoedelijk bijzonder bleven voor de Nederlandse reizigers. Anderzijds beschreven de reizigers uit de verschillende perioden andere onderwerpen van een thema omdat zij in een andere periode de Verenigde Staten bezochten. Zo kon het zijn dat er in 1873-1914 niet meer over onderwerpen werd geschreven doordat deze elementen in Nederland gewoon waren geworden of doordat de Amerikaanse maatschappij was veranderd, waardoor deze onderwerpen niet meer actueel waren.