Op zoek naar een Joodse nationale identiteit

In de thesis wordt onderzocht op welke wijze Martin Buber (1878-1965) in zijn jonge jaren, de periode tussen 1899 en 1911, de Zionistische ideeën die aan het eind van de negentiende eeuw ontstonden opnam en welke eigen invulling hij eraan gaf. De stelling is, dat Buber in de bestudeerde periode zich ontwikkelde van jong en enthousiast student die via het Zionisme de weg terug vond naar zijn Joodse identiteit en zijn Zionisme verdiepte en aanscherpte vanuit een steeds sterker wordende theologische oriëntatie. Buber ontwikkelde zich in de context van de neoromantische opleving van het nationalisme in het begin van de twintigste eeuw. Het Joods nationalisme was één van de nationalistische bewegingen die zich roerde. Hij baseerde zich op de vrijheid van denken die de Joodse Verlichting gebracht had en herontdekte en herwaardeerde de Joodse religieuze stroming van het Chassidisme. Vanuit de Duitse romantiek nam hij vooral de ideeën van Herder op. Binnen de Zionistische beweging nam Buber de positie in, dat een Joodse vestiging in Palestina weliswaar een goed idee was, ook om een einde te maken aan de verstrooiing van het volk en aan de snel verlopende assimilatie, maar hij was ervan overtuigd dat er niets goeds uit voort zou komen als de Joden niet hun specifieke Joodse identiteit kenden en ontwikkelden. Hij wilde niet een land voor Joden, maar een Joods land, waarin de Joodse waarden zoals vooral vertegenwoordigd in de Joodse godsdienst zichtbaar werden. Hij stond een nationalisme voor dat niet agressief was en niet gericht op overheersing van andere naties, maar op ontwikkeling van ieders eigen nationale identiteit. Buber was in zijn specifieke combinatie van religiositeit, culturele oriëntatie en verbondenheid-op-afstand met het politiek Zionisme uiteindelijk niet een vertegenwoordiging van een stroming, maar vooral zichzelf.