Converging Discourse. Een onderzoek naar de evaluatie van dramaseries en de legitimering van het genre

Televisieprogramma’s worden gewoonlijk niet als kunst beschouwd, omdat programma’s op grote schaal worden geproduceerd. Maar blijft dat ook zo? Twee belangrijke ontwikkelingen beïnvloeden de positie van televisieseries in het kunstveld. In de eerste plaats zijn grenzen tussen kunst en commercie minder scherp afgetekend. In de veldtheorie van Bourdieu worden kunst en commercie als tegengestelde subvelden opgevat. Onderzoek van Baumann (2001) wijst echter uit dat de oorspronkelijk commerciële filmsector in de tweede helft van de 20e artistiek aanzien heeft verworven (Baumann, 2001). Mogelijk doorloopt de televisiesector een vergelijkbaar legitimeringsproces. Hesmondhalgh (2006) pleit voor de erkenning van kwaliteitsprogramma’s die ondanks de commerciële insteek artistiek gezien aandacht verdienen. Een tweede belangrijke ontwikkeling in de televisiesector is de convergentie van oude en nieuwe media (Jenkins, 2004; Andrejevic, 2008). Nu televisie en internet naast elkaar worden gebruikt door het publiek van televisieprogramma’s, manifesteren kijkers zich als amateurcritici. Dat heeft substantiële gevolgen voor de professionele critici. Gewoonlijk worden deze critici gezien als experts, die kunst evalueren op basis van argumenten die draagvlak vinden in het kunstveld. De opkomst van amateurcritici stelt zowel de expertise van professionals als de legitimiteit van specifieke argumenten ter discussie. Dit onderzoek heeft als doel om inzicht te verkrijgen in het discours dat professionele en amateurcritici hanteren wanneer zij dramaseries online evalueren. Dit discours kan uitwijzen in hoeverre televisieseries als kunstvorm worden besproken door de kijkers en critici. Om dit discours in kaart te brengen, is een kwalitatieve analyse gedaan van op TVfanatic geplaatste recensies en reacties. De resultaten wijzen uit dat de (amateur)critici verschillende esthetische systemen door elkaar hanteren. De uiteenlopende criteria en evaluatietechnieken vertolken zowel de populaire esthetiek als de esthetische dispositie. Deze esthetische systemen tonen de convergentie van het discours. Televisie wordt als kunst én als vermaak besproken.