Tussen vastleggen en open houden

Wanneer adaptiviteit verwerkt moet worden in afspraken die vastgelegd worden in een afsprakenkader, dan ontstaat er een zekere spanning tussen het open laten van beslissingen en het vastleggen van afspraken. In dit proces kunnen er verschillende factoren zijn die dit belemmeren of juist bevorderen. In de eerste plaats is het van belang dat de betrokken actoren het nut inzien van adaptiviteit in de besluitvorming. De noodzaak tot hele gedetailleerde en concrete afspraken bemoeilijkt adaptiviteit. Redenen voor detaillering zijn een laag onderling vertrouwen en afspraken over financiële zaken. Verder werkt het koppelen van onderdelen aan elkaar ook slecht voor adaptiviteit, omdat dit alles van elkaar afhankelijk maakt. Daardoor wordt alles minder flexibel. Daarnaast blijkt ook dat er vaak conceptuele onduidelijkheid is over het begrip ‘adaptiviteit’. Men spreekt dus over adaptiviteit, maar heeft het feitelijk over iets anders. Als laatste moet de logica van adaptie ook concurreren met andere logica’s, zoals integraal werken, snel scoren, de wens voor zekerheid en de noodzaak tot verantwoording. Deze logica’s staan haaks op de logica van adaptiviteit. Deze factoren kunnen adaptiviteit in het afsprakenkader dus belemmeren of bevorderen.