Vrouwen, voetbal en sociale media

Het doel van dit onderzoek is om de betekenisgeving aan vrouwenvoetbal van jonge vrouwelijke voetballers van 15 t/m 20 jaar, en de rol die sociale media hierin spelen, te onderzoeken. Momenteel is het vrouwenvoetbal de snelst groeiende teamsport in Nederland. Ondanks deze ontwikkeling wordt voetbal voornamelijk gezien als sport voor mannen. Ook sportmedia zijn overwegend gericht op mannensporten. Hierbij worden vrouwensporten niet geheel buitengesloten, maar worden ze wel regelmatig gemarginaliseerd en onzichtbaar gemaakt. Het heersende media discours is dat mannensporten dominant aan vrouwensporten zijn. Dit heersende discours is van invloed op wat vrouwenvoetbal betekent in de maatschappij. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in dat het vrouwenvoetbal er niet toe doet en dat vrouwen geen deel uitmaken van de sportwereld. Tevens kan het discours ook grotere maatschappelijke discoursen bevestigen of versterken, zoals bijvoorbeeld de gelijkwaardigheid tussen man en vrouw in de samenleving. In dit onderzoek wordt een cultural studies perspectief gehanteerd waarbij jonge vrouwelijke voetballers over de door hun beoefende, en door de media gemarginaliseerde sport, aan het woord worden gelaten. Hierbij staat de betekenisgeving die zij als jonge vrouwelijke voetballers aan vrouwenvoetbal geven centraal. Ook wordt bekeken welke rol sociale media hierin spelen. Er zijn vier focusgroepen georganiseerd en aan de hand van een kwalitatieve thematische inhoudsanalyse zijn deze focusgroepen geanalyseerd. Uit de analyse zijn twee hoofdthema’s naar voren gekomen, namelijk ‘sociale media als informatiebron’ en ‘mannenvoetbal als norm’. Daarnaast is een ander belangrijk resultaat uit dit onderzoek dat er tussen en binnen de verschillende focusgroepen een grote diversiteit aan vertogen heerst. Aan de hand van de thema’s kan worden geconcludeerd dat de betekenisgeving van jonge vrouwelijke voetballers aan vrouwenvoetbal beïnvloed wordt door machtige discoursen. De media en hun directe omgeving zijn beiden bronnen die discoursen verspreiden en van waaruit de geïnterviewde meisjes betekenis toekennen aan vrouwenvoetbal. De rol van sociale media hierin is dat ze deze machtige discoursen kunnen veranderen of tegenwerken. Doordat de geïnterviewde meisjes zelf foto’s, berichtjes of filmpjes posten over hun eigen voetbalprestaties, wordt er een alternatief discours geproduceerd ten opzichte van het mannenvoetbal, dat desondanks dominant aanwezig blijft op sociale media. Daarnaast vormen ook de eigen sportbeoefening en de eigen ervaringen van meisjes met vrouwenvoetbal een alternatief discours. Echter, ondanks dat sociale media een relatief eenvoudige manier zijn om een ‘counter-femininity’ te produceren en eigen ervaringen ook belangrijk zouden moeten zijn, kan worden geconcludeerd dat het lijkt alsof de meisjes over het algemeen nauwelijks afwijken van het heersende media discours in hun eigen vertogen over vrouwenvoetbal.