Het WK van Oranje en Van Gaal

In de zomer van 2014 schopt het Nederlands elftal, onder leiding van Louis van Gaal, het tot de halve finale van het wereldkampioenschap voetbal in Brazilië. Een maand lang verkeert de Nederlandse bevolking in extase en wordt na elke wedstrijd volop feest gevierd. Kijkcijferrecords worden verbroken en hoe verder het elftal komt, hoe meer vertrouwen mensen krijgen in een goede afloop. De spelers die in Brazilië uitkomen onder de Nederlandse vlag, lijken een hecht team te vormen en te blaken van het zelfvertrouwen. In deze thesis wordt de zelfrepresentatie van het Nederlands elftal en Van Gaal behandeld. Onderzocht is op welke wijze zij zichzelf tijdens interviews en persconferenties presenteerden in termen van binding en eenheid ten tijde van het WK Voetbal in 2014. Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van kwalitatieve inhoudsanalyse. Uit het onderzoek zijn vier dominante thema’s naar voren gekomen waaruit bleek dat vertogen van binding en eenheid op verschillende niveaus aanwezig zijn als wordt gekeken naar de zelfrepresentatie van het elftal en zijn coach. Zowel expliciete als impliciete uitspraken dragen bij aan het beeld dat zij gezamenlijk het gehele WK tentoonspreiden in de media. Zo spreken zij nadrukkelijk over het teambelang dat voorop staat, maar ook wanneer zij spreken over tactiek of reflecteren op een gespeelde wedstrijd wordt blijk gegeven van eenheid en onderlinge verbondenheid. Naast de binding binnen het team, doen zij tevens uitspraken die de nadruk leggen op nationale verbondenheid. Zij presenteren zich als vertegenwoordigers van Nederland die trots en vereerd zijn te mogen uitkomen voor hun land. Op enkele momenten worden uitspraken gedaan die de gepresenteerde binding en eenheid ontkrachten. Zo doen zich gelegenheden voor waarbij de spelers en hun coach zich positioneren als onafhankelijk van Nederland, hoogstwaarschijnlijk als gevolg van de kritiek en het gebrek aan vertrouwen van de buitenwereld voorafgaand aan het WK. Echter, deze negatieve uitspraken wegen niet op tegen de vele uitingen van trots, saamhorigheid, vertrouwen en respect en doen dus weinig afbreuk aan het beeld van eenheid en binding dat Van Gaal en de spelers in de media presenteren.