Framing van het gemeentelijke vluchtelingenbeleid

Vanaf begin augustus nam de vluchtelingenstroom naar Nederland in rap tempo toe. Gemeenten werden door het Rijk en het Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers (COA) benaderd om vluchtelingen onderdak te bieden. Voor veel gemeenten werd dit als een zware taak ervaren. Naast de snel te realiseren opvang voor vluchtelingen, leverde dit ook veel angst en onbegrip op onder inwoners. Regionale dagbladen beschreven het gevoel van de samenleving. Ongeruste inwoners, bedreigde wethouders, behulpzame verenigingen en dwingende politieke collega’s werden besproken in de zestig geanalyseerde artikelen van zes kleine tot middelgrote gemeenten. Met behulp van een kwalitatieve inhoudsanalyse zijn in het codeerproces 53 open codes gevonden. Deze zijn teruggebracht naar tien axiale codes, die de subframes vormen van het onderzoek. De mediafuncties van regionale dagbladen, die zijn gebaseerd op eerder onderzoek, zijn ook in de analyse waargenomen. Regionale dagbladen vervullen in hun berichtgeving over het gemeentelijke vluchtelingenbeleid een informatieve, kritische en constructieve functie. De subframes vormen het antwoord op de deelvragen en zijn onder te verdelen in de drie mediafuncties. De subframes kunnen worden vertaald in drie overkoepelende thematische frames. Deze frames gaan in op het democratisch proces, het gevoel van angst en het versterken van een community. Deze overkoepelende thematische frames kunnen gemeenten en regionale dagbladen inzicht geven in de manier waarop het gemeentelijke vluchtelingenbeleid wordt geframed. De gevonden subframes en overkoepelende thematische frames vormen de issue-specific frames, omdat deze specifiek ingaan op de berichtgeving rond het gemeentelijke vluchtelingenbeleid. De resultaten van dit onderzoek kunnen regionale dagbladen inzicht geven in de frames die zij en andere regionale dagbladen (on)bewust gebruiken in de berichtgeving over het gemeentelijke vluchtelingenbeleid. Journalisten kunnen hierdoor bewust worden van de gekozen invalshoek en de keuzes in onderwerpen, om zo onafhankelijk en objectief te (blijven) schrijven. Voor gemeenten kan dit onderzoek de basis vormen voor een communicatieadvies, om de reputatie van de gemeente te behouden of te verbeteren. Niet alleen geeft dit onderzoek inzicht aan de onderzochte gemeenten. De verschillende frames zijn bij vrijwel alle gemeenten in het onderzoek waargenomen. Daarom kan dit kwalitatieve onderzoek voor meerdere (kleine tot middelgrote) gemeenten bruikbaar zijn.