Dat heeft gestaan op Facebook

De grote stroom vluchtelingen die in 2015 uit voornamelijk Syrië richting Europa trok, ging gepaard met een stroom aan mediaberichtgeving. Naar mate de problematiek rond vluchtelingen dichterbij Nederland kwam, leek het publieke debat over migratie feller te worden en de weerstand tegen vluchtelingen groter, iets wat zich vooral uitte in hevige emotionele discussies op sociale media. Door te focussen op het verband tussen de berichtgeving van Nederlandse dagbladen op hun Facebook-pagina’s en de daaropvolgende discussies, onderzocht deze thesis diverse relaties tussen mediaberichtgeving en het publieke migratiedebat en werd er verder gegaan dan de aanname dat negatieve mediaberichtgeving over vluchtelingen automatisch leidt tot een negatievere perceptie op immigratie. Hiervoor werd de hoeveelheid nieuws en reacties onderzocht, maar ook de focus van deze discussies, de frames die deze berichten domineerden tijdens het verloop van de problematiek en in hoeverre er sprake is van een publieke sfeer in het online migratiedebat. Om een zo breed mogelijke blik op deze medialogica te verkrijgen, werden ook de verschillen tussen kwaliteitskranten en populaire media geanalyseerd. Via een kwalitatieve inhoudsanalyse werden eerst de frames in beide soorten berichten opgetekend. Deze vormde de input voor een kwantitatieve inhoudsanalyse. Hieruit bleek dat er een duidelijk verband bestaat tussen de mediaberichtgeving van Nederlandse dagbladen op Facebook en de daaropvolgende reacties. Naar mate de problematiek dichterbij Nederland kwam, nam de media-aandacht toe en daarmee ook het aantal reacties, een indicatie van een grote invloed van de nabijheid van gebeurtenissen en dat er sprake is van agendasetting. Ook is er sprake van frame-setting in reacties. Uit beide soorten berichtgeving bleek dat er in de loop van de vluchtelingenstroom inderdaad een grotere weerstand tegenover vluchtelingen is ontstaan. Deze trend werd vooral geobserveerd in reacties, die veel stigmatiserende opmerkingen bevatten. De inhoud van reacties wordt beïnvloed door mediaberichtgeving, maar kan ook worden verklaard door de achterliggende dynamiek van migratie en politieke discussies op sociale media. Zo is er duidelijk sprake van een groep burgers die, vermoedelijk vanuit onvrede over de politiek, een groot onbehagen koestert ten aanzien van immigratie. Uit de lage mate van onbevangen en rationele discussie in reacties bleek bovendien dat er op Facebook maar weinig sprake is van een publieke sfeer. Daarom moeten er zeker kanttekeningen worden geplaatst bij de representativiteit van Facebook-discussies voor het algehele publieke debat.