De klassieke Kijkwijzer in de moderne tijd

In 2001 werd de Kijkwijzer ingevoerd, een classificatiesysteem dat in Nederland wordt gebruikt om bioscoopfilms, videofilms, dvd’s en televisieprogramma’s van informatie te voorzien over de mogelijk schadelijke effecten voor jonge kijkers. Sinds 2001 is er echter veel veranderd op maatschappelijk en technologisch gebied. Zo is het aantal beeldschermen per gezin sterk gestegen en is de manier van film en televisie kijken veranderd: Mede dankzij de groei van het internet, kan op elk moment van de dag, elk gewenst programma of film bekeken worden. Bovendien is een nieuw soort video geïntroduceerd, waar het internet mee vol staat: user-generated content. Het lijkt er op dat het voor ouders alsmaar moeilijker wordt om te controleren wat hun kinderen kijken. In dit onderzoek is getracht een beeld te krijgen van hoe ouders denken over classificatiesystemen als Kijkwijzer voor het kunnen uitvoeren van de mediaopvoeding, in het licht van nieuwe mediatechnieken als user-generated content. Dertien kwalitatieve interviews zijn gehouden met ouders van kinderen tussen de drie en zestien jaar, waarin gezocht is naar de manier waarop ouders hun kinderen opvoeden op het gebied van media, mogelijke problemen die zij daarbij tegenkomen en hun opvattingen over Kijkwijzer en de huidige relevantie van dit classificatiesysteem. Uit de gesprekken kan geconcludeerd worden dat de meeste ouders veel waarde hechten aan de mediaopvoeding van hun kinderen. Veel ouders stellen regels die betrekking hebben op tijdslimieten, en de grote meerderheid geeft aan goed op de hoogte te zijn van het mediagedrag van hun kinderen. Het feit dat user-generated content zo toegankelijk is voor kinderen, waardoor zij mogelijk ongeschikte beelden zien, wordt door de ouders erg bekritiseerd, maar het bereiken van een goede oplossing blijkt volgens vele ouders (nog) onhaalbaar. Als ondersteuning voor het kijkgedrag van kinderen, vinden ouders Kijkwijzer erg belangrijk. Desalniettemin moeten er wel veranderingen doorgevoerd worden, om de relevantie van Kijkwijzer te handhaven. De belangrijkste reden voor deze attitudes, is een gebrek aan informatievoorziening. Ouders wensen meer informatievoorziening met betrekking tot de schadelijke effecten van media, de betekenissen van de inhoudsclassificaties en de gevolgen van blootstelling van kinderen aan schadelijke beelden. Met dit onderzoek is enkel een inzicht verkregen in specifieke thuissituaties van een aantal ouders en op basis hiervan kunnen geen generaliserende uitspraken worden gedaan. Desondanks ligt de kracht van dit onderzoek in het bieden van een aantal goede voorbeelden van de omgang van ouders met verschillende vormen van mediatie en hun opvattingen over Kijkwijzer.