In deze scriptie heb ik een onderzoek gedaan naar de motivatie van jongeren bij hun keuze om de straight edge levensstijl aan te nemen. Ik getracht deze keuze te verklaren door gebruik te maken van de veld- en distinctietheorie van Pierre Bourdieu. Straight edge is een subcultuur die onstaan is vanuit de punkcultuur. Een cultuur die zoals de meeste andere subculturen ontwikkeld is naar aanleiding van een nieuwe muzikale stroming, in dit geval punkrock. Punkrock en de punkcultuur zijn een afwijzing van de positieve levensvisie en psychedelische rock van de hippies. Punk is precies het tegenovergestelde, nummers zijn makkelijk te spelen, kort en snel. Punkers hebben geen vertrouwen in de toekomst en hebben de slogan no future als motto. Vanuit deze negatieve subcultuur heeft de veel positievere straight edgescene zich ontwikkelt naar aanleiding van een nummer van een populaire band, waarin de zanger verteld dat hij geen drank en drugs gebruikt. Hij zegt in dit nummer een edge te hebben op anderen doordat hij straight leeft. Veel jongeren voelden zich aangesproken door dit nummer en namen deze levensstijl over. Zij noemen zichzelf straight edgers en gebruiken geen alcohol, geen drugs en geen sigaretten. Straight edge kan niet los worden gezien van de hardcore punkscene. Een voorwaarde om straight edge te zijn is dan ook dat je onderdeel uitmaakt en actief bent in de locale punkscene. Straight edgers motiveren hun keuze om straight edge te worden op vier manieren. Ten eerste willen zij zich verzetten tegen de wijze waarop er in hun directe omgeving wordt omgegaan met alcohol. Ten tweede het eigen alcohol en drugs gebruik dat als problematisch wordt gezien. Een derde motivatie is het willen zijn zoals hun helden uit de punkscene. Als laatste willen zij anders zijn dan hun klasgenoten, hun ouders en de rest van de samenleving. Zij keren zich af van de levenswijze van anderen. Ik noem naar aanleiding van Bourdieu’s veldtheorie de hedendaagse punkscene een veld, namelijk het punkveld. Punks hebben kennis van punkmuziek, stijl, geschiedenis en de organisatie van hun scene. Met deze kennis strijden zij om de positie van echte of authentieke punk, wat in dit veld de inzet is van de strijd. Deze strijd vindt plaats op concerten, de ontmoetingsplekken van de punks, waarbij kennis van de muziek, een actieve rol in de scene en toewijding aan de waarden van de scene de wapens zijn waarmee wordt gestreden. In het punkveld heb ik vier doxa waargenomen waaraan een punk zich moet houden. Ten eerste moet een echte punk houden van de punkmuziek. Ten tweede moet hij actief zijn binnen zijn locale punkscene. Ten derde moet de punkcultuur en levenshouding richtinggevend zijn in zijn leven, niet de dominante cultuur. Als laatste moet een echte punk zich kleden in punkstijl. Wanneer een jongere zich houdt aan al deze regels kan hij de gewenste positie van echte punk verkrijgen. Nieuwkomers in een veld moeten hun plek nog veroveren. Zij moeten zich positioneren binnen het veld. Nieuwkomers in het hardcore punkveld kunnen straight edge gebruiken als ascetische strategie. Dit is dan zowel een ‘rites de passage’ als een aanval van de doxa. Door strenger in de leer te zijn, meer toewijding te tonen, geven de straight edge jongeren aan dat punk het belangrijkste is in hun leven. Daarnaast tonen zij de geschiedenis van het veld te hebben bestudeerd en dat zij de regels van het spel onderschrijven. In navolging van Bourdieu’s distinctietheorie stel ik dat de geschiedenis en filosofie van het punkveld onderdeel worden van de habitus van de jongeren. De punkscene is hun secundaire socialisatie. Straight edge jongeren bewijzen door hun levensstijl dat zij beschikken over een hoog subcultureel kapitaal. Hierdoor worden zij onderdeel van de dominante klasse van de punkscene. Zij gebruiken stijlkenmerken die niet zeer opvallend zijn, maar voor kenners van de scene wel maximale distinctie opleveren. Zij lopen over het algemeen niet met hun levensstijl te koop, al geven zij wel signalen af die voor anderen met een hoog subcultureel kapitaal duidelijk herkenbaar zijn.

, , , , , , , ,
Nooy, W. de
hdl.handle.net/2105/4304
Sociologie van Kunst en Cultuur
Erasmus School of History, Culture and Communication

Kasse, R. (2007, October 25). Straight edge revenge:. Sociologie van Kunst en Cultuur. Retrieved from http://hdl.handle.net/2105/4304