Wmo en vrijwilligerswerk in Den Haag

Op 1 januari 2007 is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking getreden. Met de invoering van de Wmo beoogt de overheid vrijwilligerswerk te stimuleren en daarmee invloed uit te oefenen op de vorming van sociaal kapitaal. Dit roept de vraag op welk effect de Wmo heeft op de aard en omvang van vrijwilligerswerk in de zorgsector in de gemeente Den Haag en of dit vrijwilligerswerk vanuit de Wmo bijdraagt aan de vorming van sociaal kapitaal in de Haagse samenleving. Dit resulteert in de volgende centrale onderzoeksvraag: Welk effect heeft de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) op de aard en omvang van vrijwilligerswerk in de zorgsector in de gemeente Den Haag en draagt dit vrijwilligerswerk vanuit de Wmo bij aan de vorming van sociaal kapitaal in de Haagse samenleving? Deze onderzoeksvraag is met behulp van literatuur- en brononderzoek en een casestudy beantwoord. De onderzoekseenheid van dit onderzoek is de organisatie van Zorgvrijwilligers Den Haag (ZVDH), waarin een aantal organisaties samenwerkt bij het coördineren van informele zorg, aan wie de gemeente Den Haag een belangrijke rol toedicht in haar Wmo beleid. Gezien het explorerende karakter van dit onderzoek is gekozen voor een kwalitatieve onderzoeksmethode. Het empirisch onderzoek is verricht met behulp van brononderzoek en interviews met professionals van de organisaties die aangesloten zijn bij ZVDH, enkele vrijwilligers en een sleutelfiguur van de gemeente Den Haag. Op de vraag welk effect de Wmo heeft op de aard en omvang van vrijwilligerswerk in de zorgsector in de gemeente Den Haag en of dit vrijwilligerswerk vanuit de Wmo bijdraagt aan de vorming van sociaal kapitaal in de Haagse samenleving, kan geantwoord worden dat de impact op het organiseren van vrijwilligerswerk in de praktijk vooralsnog beperkt is gebleken. Hoewel aangrijpingspunten voor de vorming van sociaal kapitaal zijn waargenomen, is in dit onderzoek niet vastgesteld dat de Wmo de vorming van sociaal kapitaal via vrijwilligerswerk al versterkt. Om de impact van de Wmo op vrijwilligerswerk te vergroten, zal het initiatief genomen moeten worden een toekomstvisie voor de gemeente te formuleren en deze uit te werken in een concreet handelingsperspectief voor de vrijwilligersorganisaties. Hoewel uit de theoretische verkenning is gebleken dat van beleidsinterventies niet zondermeer verwacht mag worden dat zij tot sociaal kapitaal als vooraf bepaald resultaat leiden kan de gemeente beleid realistischer vormgeven door aandacht te hebben voor de verschillende bouwstenen die bij de vorming van sociaal kapitaal een rol kunnen spelen.