Vrouwen in een mannenwereld De betekenisgeving van Nederlandse voetbal-mediaprofessionals aan gender en vrouwenvoetbal in het productieproces

Dit onderzoek is een aanvulling op eerder onderzoek naar de relatie tussen sportverslaggeving en gender, met de focus op vrouwenvoetbal in het jaar na het succesvolle EK 2017. Eerder onderzoek bestaat voornamelijk uit inhoudsanalyses. Uit deze inhoudsanalyses is gebleken dat vrouwensport significant minder aandacht krijgt in de media dan mannensport. Wanneer vrouwensport wel de aandacht krijgt, laat eerder onderzoek zien dat dit vaak gepaard gaat met genderstereotyperingen terwijl dit bij mannensport niet of nauwelijks het geval is. Vrouwen worden als fysiek minder sterk, emotioneler, afhankelijk van mannen of seksueel aantrekkelijk neergezet in de verslaggeving. Daarnaast liet eerder onderzoek zien dat vrouwenvoetbal als minderwaardig werd gezien en zelfs niet als topsport. Dit onderzoek focust zich op hoe Nederlandse voetbal-mediaprofessionals zelf betekenisgeven aan gender en vrouwenvoetbal in het productieproces, en hiermee ook het gebruik van stereotyperingen in de verslaggeving. Doordat dit onderzoek zich focust op het productieproces, is het een relevante aanvulling op bestaand onderzoek. Aangezien hier nauwelijks recent onderzoek naar gedaan is kan deze studie nieuwe inzichten bieden in het bestaande onderzoeksveld naar dit onderwerp. Voor dit onderzoek zijn er tien interviews met voetbal-mediaprofessionals afgenomen, die vervolgens thematisch geanalyseerd zijn. Uit de analyse zijn drie hoofdthema’s naar voren gekomen: ‘Routines in het productieproces’, ‘Diversiteit op redacties’ en ‘Betekenisgeving aan vrouwenvoetbal’. Hieruit is gebleken dat door de tijdsdruk die de voetbal-mediaprofessionals ervaren en de machocultuur die heerst op sportredacties genderstereotyperingen nog steeds voorkomen. Tevens is dit ook de reden waarom er weinig tot geen reflectie over dit thema plaatsvindt op redacties. Mannelijke journalisten vinden zichzelf over het algemeen genderneutraal en zien daardoor niet de noodzaak om hierop te reflecteren. Uit de interviews is gebleken dat de respondenten hier de noodzaak inderdaad niet van inzien en de hand niet in eigen boezem steken voor het nog steeds aanwezig zijn van genderstereotyperingen. De respondenten stellen dat ze de machocultuur niet snel zien veranderen door het gebrek aan vrouwelijke sportjournalisten, waardoor de huidige status quo behouden blijft. Verder is gebleken uit de interviews dat mannenvoetbal nog steeds de norm is. Door de heersende machocultuur zal het vrouwenvoetbal voorlopig onderbelicht blijven en de huidige vorm van verslaggeving bestaan. Huidig onderzoek toont echter wel aan, in tegenstelling tot voorgaand onderzoek, dat de aandacht voor vrouwenvoetbal een ontwikkeling heeft gemaakt en inmiddels als topsport wordt beschouwd en daardoor langzamerhand een plek begint te veroveren op de sportradar.