Feit versus fictie - Een onderzoek naar het belang van historische geloofwaardigheid in recensies van historische videogames

In deze scriptie wordt aan de hand van videogamerecensies (zowel professionele als gebruikersrecensies) onderzocht in hoeverre historische geloofwaardigheid van belang is voor de waardering van spelers van historische videogames. In elk van de vier hoofdstukken worden twee games van een populair genre binnen het videogaming (shooters, strategiespellen, actie-rollenspelgames en actie-avonturengames) onder handen genomen. De onderzochte games zijn de volgenden: Battlefield 1 (2016) en Call of Duty WWII (2017); beiden shooters, Age of Empires III (2005) en Medieval: Total War II (2006); beide strategiespellen, Valiant Hearts: The Great War (2015) en Apotheon (2014); beide actie-avonturenspellen en Kingdom Come: Deliverance (2018) en Assassins Creed Origins (2017); beide actie-avonturenspellen. De games zijn binnen elk genre geselecteerd op gameplaygelijkenissen, jaar van uitkomst en het gegeven dat de ontwikkelaars historische nauwkeurigheid nastreefden maar verschillen in de historische tijdperken waarin zij zich afspelen. De hoofdvraag (In hoeverre is historische geloofwaardigheid van belang voor de waardering van historische games door spelers en op welke wijze komt dit tot uiting in recensies van historische games?) wordt beantwoord aan de hand van vier deelvragen: In hoeverre is het historisch karakter in [een van de vier genres] van belang voor professionele en gebruikersrecensenten? Historische geloofwaardigheid is geen term met een historiografische achtergrond maar duidt in deze context het spanningsveld tussen enerzijds historische feiten en de representatie van het verleden en anderzijds de beleving hiervan aan. Aan de hand van andere concepten, waarvan immersive historicity (Kingsepp (2013); het vermogen van de gamer om als tijdreiziger te fungeren door op te gaan in het geluid, graphics en tijd en ruimte van het spel) de voornaamste is, worden de onderzoeksresultaten geduid. Uit de conclusie zal blijken dat er tussen professionele en gebruikersrecensies verschillen zijn te noteren. Bijvoorbeeld bij de shooters, en dan met name wanneer het een bekende setting betreft zoals in Call of Duty WWII, waar in veel gebruikersrecensies historische onjuistheden zoals verkeerde wapens of de aanwezigheid van donkere soldaten de revue weten te passeren, terwijl dit in professionele recensies niet eens wordt opgemerkt. In het onderzoek is gebleken dat historische geloofwaardigheid impliciet en expliciet in recensies van alle spellen aan bod komt. Over het algemeen is gebleken dat historische geloofwaardigheid vooral een ‘gevoel’ is voor de meeste gamers en dat die geloofwaardigheid bijna nooit op ‘geschreven kennis’ is gestoeld. Vaker wordt er verwezen naar andere games of films en wanneer een game realistisch overkomt is dat voor velen al reden om niet te twijfelen aan de ‘juistheid’ van de representatie. Echter is ook gebleken dat spellen met een onrealistische tekenstijl (Valiant Hearts en Apotheon) tot historische inzichten kunnen leiden bij de speler. Historische geloofwaardigheid blijkt in alle recensies een belangrijk beoordeelpunt, behoudens enkele verschillen tussen genres en games.