De invloed van het televisiekijkgedrag van dementerende ouderen op hun kwaliteit van leven

Dit onderzoek is gericht op de kwaliteit van leven van dementerende ouderen. De kwaliteit van leven – met name van mensen die lijden aan chronische ziektes – wordt tegenwoordig steeds vaker onderzocht. Behalve de lichamelijke gevolgen van dergelijke ziektes, richt men zich ook op de psychische en sociale gevolgen ervan. In dit onderzoek is ervoor gekozen om te bestuderen in hoeverre de kwaliteit van leven van dementerende ouderen wordt beïnvloed door hun televisiekijkgedrag. Om het onderzoek af te bakenen is er daarbij gekeken naar drie deelonderwerpen van kwaliteit van leven: de mate van interactie, de gemoedstoestand en de mate van initiatief nemen. Uit eerder onderzoek naar de invloed van televisieprogramma’s op dementerende ouderen is naar voren gekomen dat rustige programma’s graag worden bekeken en drukkere programma’s, zoals actualiteitenrubrieken of spelprogramma’s, liever worden vermeden, omdat deze zorgen voor onrust. Tijdens deze onderzoeken is echter nooit aan de dementerenden zelf gevraagd welke programma’s zij graag kijken en wat hen beweegt om sommige programma’s wel of niet te kijken. Bij dit onderzoek is geprobeerd om juist wel informatie te achterhalen via de dementerenden zelf. Daarnaast zijn ook de partners van (thuiswonende) dementerende ouderen ondervraagd, om de informatie verkregen via de dementerende ouderen aan te vullen. Aan de hand van de resultaten van beide onderzoeken zijn er antwoorden op de onderzoeksdeelvragen geformuleerd. De eerste belangrijke conclusie, gericht op de mate van interactie, is dat zowel door de dementerenden zelf als hun partners gesteld wordt dat televisieprogramma’s invloed hebben op de interactie. Vooral favoriete programma’s en nieuws- en actualiteitenprogramma’s vergroten de mate van interactie die vertoond wordt. Op de mate van initiatief tonen hebben televisieprogramma’s weinig invloed, zo komt naar voren uit beide onderzoeken. Motieven als ‘zoeken naar informatie’ en ‘verveeld zijn’ zorgen nog voor enige vorm van initiatief, maar het effect ervan op het nemen van initiatief is niet groot. Volgens de onderzoeken kunnen televisieprogramma’s wel invloed hebben op de gemoedstoestand van de kijkende dementerenden. Programma’s met trage audiovisuele prikkelingen hebben invloed op het humeur en de mate van ontspanning van de kijkers. Nieuws- en actualiteitenprogramma’s daarentegen hebben minder invloed op de gemoedstoestand. Laatstgenoemde programma’s worden overigens wel veelvuldig bekeken, om het contact met de realiteit en de maatschappij in stand te houden. Uit de onderzoeken komt dus naar voren dat het kijken naar bepaalde televisieprogramma’s invloed heeft op bepaalde aspecten van de kwaliteit van leven van dementerende ouderen. Echter, daar dit onderzoek kleinschalig is opgezet is het essentieel dat er meer en diepgaander onderzoek wordt uitgevoerd om duidelijke conclusies aan de resultaten te kunnen koppelen.