Personalisering van politici in Nederlandse politieke documentaires

In de afgelopen jaren zijn er veel documentaires over Nederlandse politieke leiders uitgebracht. In deze documentaires wordt een leider van een politieke partij gevolgd in aanloop naar de verkiezingen of blikt een voormalig politieke leider terug op zijn of haar politieke loopbaan. Er kan dan ook gesteld worden dat het maken van documentaires over politici een belangrijk fenomeen is geworden. Deze politieke documentaires tonen daarnaast een trend waarover de laatste jaren vaak gesproken wordt: de opkomst van personalisering. Met personalisering wordt verwezen naar toenemende focus van de media op individuele politici, met als gevolg dat de aandacht van de media voor de partij als geheel afneemt. Hoewel personalisering vaak wordt benoemd, is er nog maar beperkt onderzoek naar dit fenomeen gedaan. Daarnaast is er nog weinig tot geen kennis over de politieke documentaires zelf, terwijl zij vaak jaren later nog bepalend zijn voor de beeldvorming over de politici. Om de beeldvorming in politieke documentaires omtrent personalisering binnen de Nederlandse politiek te onderzoeken, is de volgende onderzoeksvraag opgesteld:“Hoe wordt de personalisering van Nederlandse politieke leiders weergegeven in politieke documentaires tussen 2007 en 2018?” Om deze onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden, zijn tien politieke documentaires geanalyseerd met behulp van een kwalitatieve inhoudsanalyse. De belangrijkste thema’s uit de documentaires zijn zichtbaar geworden door de thematische analyse die is uitgevoerd. Na het uitvoeren van deze thematische analyse kon worden onderzocht om hoe personalisering in de documentaires wordt weergegeven. Het onderzoek toont aan dat politici politieke documentaires gebruiken om een ander geluid over hen te laten horen dan de traditionele media doen. Zo wordt in deze documentaires personalisering op verschillende manieren weergegeven: door de relatie tussen de media en politici te benadrukken, door de positieve eigenschappen van politici te belichten en door in te gaan op de jeugdjaren van politici en de ommezwaaien die zij hebben meegemaakt. Door de nadruk te leggen op deze thema’s, lijken de documentaires een tegengeluid te willen laten horen ten opzichte van de traditionele media. Daarmee kan niet aan de indruk worden onttrokken dat – door de manieren waarop personalisering wordt weergegeven - de documentaires vooral een goed PR-kanaal zijn voor de politici die in de politieke documentaires worden gevolgd.