De rol van psychologisch team empowerment op de relatie tussen inspirationeel leiderschap en teamklimaat in de bouwsector.

De mate waarin een collectief teamklimaat zich ontwikkelt, bepaalt in sterke mate de ontwikkeling van creativiteit, innovatie en het ontwikkelen van een collectief bewustzijn in teams. Dit onderzoek identificeert de invloed van psychologisch team empowerment op de relatie tussen inspirationeel leiderschap en collectief teamklimaat in de bouwsector. Empirisch bewijs voor deze relaties zijn vanuit de literatuur schaars en inconsistent. Nieuwe inzichten worden ontwikkeld vanuit een specifieke vorm van leiderschapstheorie, namelijk inspirationeel leiderschap, met aandacht voor leiderschapsvisie en inspirerende motivatie. Daarnaast zijn de sub-constructen van psychologisch team empowerment en teamklimaat onderzocht om vast te stellen welke sub-constructen een belangrijke rol spelen in deze relaties. In het onderzoek werd aangenomen dat psychologisch team empowerment van modererende invloed is op het effect van inspirationeel leiderschap op het aanwezige teamklimaat. De onderzoeksvraag die hierbij centraal stond was: Wat is de rol van psychologisch team empowerment in de relatie tussen inspirationeel leiderschap en een collectief teamklimaat in de bouwsector? Het onderzoek is uitgevoerd door middel van empirische toetsing, gebaseerd op een kwantitatief cross-sectionele onderzoeksmethode. Met behulp van een surveyonderzoek is in de maand april van 2019 data verzameld onder medewerkers van bouwconcern VolkerWessels. Het surveyonderzoek is uitgezet onder 331 medewerkers van verschillende niveaus uit de organisatie. Dit resulteerde, met een responsratio van 50,16%, in 156 volledig ingevulde vragenlijsten (N=156). Het teamklimaat is met behulp van de ‘Team Climate Inventory’ gemeten van Anderson & West, (1998). Inspirationeel leiderschap is gebaseerd op een sterke en inspirationele vorm van visie en daarom is het meetmodel van Rafferty & Griffin, (2004) aangehouden. Het construct psychologisch team empowerment is volgens het model van Kirkman, Rosen, Tesluk, & Gibson, (2004) gemeten. Een opvallende bevinding is dat psychologisch team empowerment in dit onderzoek geen modererende rol vertegenwoordigt in de relatie tussen inspirationeel leiderschap en collectief teamklimaat. De resultaten van dit onderzoek bevestigen echter wel dat inspirationeel leiderschap van grote waarde is voor het ontwikkelen van een collectief teamklimaat. Positieve relaties zijn gevonden tussen inspirationeel leiderschap en collectief teamklimaat. Inspirerende motivatie en zingeving leveren significante relaties op met sub-constructen van teamklimaat; support voor innovatie en participatieve veiligheid. Op basis van de resultaten wordt ten eerste gesteld dat wanneer vanuit de inspirerende motivatie van de leider meer zingeving door teamleden wordt ervaren dit leidt tot meer gepercipieerde steun en het gevoel voor normen die vanuit leiders wordt getoond aan volgers. Ten tweede leidt eenzelfde rol van zingeving en inspirerende motivatie tot meer onderling vertrouwen en ondersteuning voor elkaars ideeën en oplossingen in een niet oordelend klimaat. De belangrijkste theoretische implicatie is dat inspirationeel leiderschap, als sub-construct van transformationeel leiderschap, een minder sterk aandeel vertegenwoordigt van de modererende rol van psychologisch team empowerment in de relatie tussen inspirationeel leiderschap en collectief teamklimaat. De resultaten van dit onderzoek tonen aan dat de literatuur niet zonder meer gegeneraliseerd kan worden. Toekomstig onderzoek kan zich meer richten op een longitudinale aanpak waarmee causaliteit tussen de gevonden resultaten uit dit onderzoek explicieter kan worden aangetoond. Als praktische implicatie kunnen bedrijven in de bouwsector meer aandacht besteden aan de ontwikkeling van een collectief teamklimaat door zowel visie als teamdoelstellingen voor teamleden duidelijk te maken. Daarnaast is het vanwege steeds wisselende teamsamenstellingen waardevol om leiderschapstrainingen voor projectmanagers en overige leidinggevende te organiseren.