“Men act and women are acted upon”: Genderrollen in fictieve en non-fictieve media

In populaire fictieve media, bijvoorbeeld literatuur en film, ziet men vaak dezelfde soort karakters terug. Deze archetypes zijn verbonden aan gender en versterken op die manier stereotypen over mannelijkheid en vrouwelijkheid die in een samenleving leven. Dit fenomeen wordt al jarenlang beschouwt in de kunstgeschiedenis, filmtheorie en gender- en queerstudies. De vrouw is een object, de man subject. In dit paper kijk ik naar een aantal voorbeelden van media waarin geweld tegen vrouwen wordt verbeeld. Het gaat om twee Netflix-producties en naar een aantal krantenberichten die twee misdrijven tegen jonge vrouwen beschrijven. Aan de hand van gender- en filmtheorie doe ik een korte analyse van de stukken en vergelijk ik ze met elkaar. Gender is een sociaal construct dat we maken en constant reproduceren, onder meer in ons taalgebruik en de media. In de voorbeelden die ik gebruik wordt vrouwelijkheid (indirect) weggezet als oppervlakkig, kwetsbaar en naïef. Mannelijkheid wordt zowel gekoppeld aan agressie als aan de rol van beschermer, al lopen die twee soms door elkaar. De beelden en metaforen die in media worden gebruikt om een punt te maken of een situatie te illustreren zijn niet objectief, maar doorspekt met seksisme en zeggen iets over de cultuur waar ze uit voortkomen.