Een rookvrije generatie in Rotterdam

In deze Master thesis wordt verslag gelegd van het onderzoek naar het roken in omgevingen waar kinderen komen. Gemeente Rotterdam is één van de partners van de Rookvrije Generatie. Dit betekent dat zij zich aansluiten bij het streven om in 2040 een rookvrije generatie te bereiken. Een focus hierin is het bevorderen van rookvrije kindomgevingen in Rotterdam. Door het creëren van rookvrije kindomgevingen tracht men omgevingsrook en het roken binnen het zicht van kinderen te verminderen waardoor zij minder snel de keuze zullen maken om te starten met roken. Voor dit onderzoek zijn vier soorten kindomgevingen onderzocht, namelijk kinderboerderijen, sportverenigingen, primair onderwijs en voortgezet onderwijs. Middels kwalitatief onderzoek is data verzameld om de volgende onderzoeksvraag te kunnen beantwoorden: Op welke wijze wordt de mate waarin Rotterdamse scholen, sportverenigingen en kinderboerderijen rookvrij zijn, beïnvloed door lokale beleidsmaatregelen en de factoren: institutioneel draagvlak, organisatorische uitvoering van beleid en omgevingsfactoren? In dit onderzoek is beleidsimplementatie geëxploreerd vanuit de complexiteitsbenadering. Er is gekeken naar de relatie tussen lokale beleidsmaatregelen en de mate waarin kindomgevingen rookvrij zijn. Vanuit de complexiteitsbenadering wordt echter erkend dat deze relatie tussen beleid en beleidsuitkomsten doorgaans niet lineair is. Derhalve worden de drie groepen factoren meegenomen om te onderzoeken welke factoren invloed hebben op de mate waarin kindomgevingen rookvrij zijn. Uit het onderzoek blijkt dat de complexiteit omtrent het rookvrij maken van kindomgevingen teruggevonden kan worden in de vele beïnvloedende factoren en de relaties tussen deze factoren. Van de drie groepen factoren heeft de organisatorische uitvoering van beleid een directe invloed op de mate waarin kindomgevingen rookvrij zijn. Institutioneel draagvlak en omgevingsfactoren hebben voornamelijk een indirecte invloed hierop en een directe invloed op de organisatorische uitvoering van beleid. Aan de hand van de empirie worden eveneens nieuwe beïnvloedende factoren geïdentificeerd, namelijk het draagvlak van de leidinggevende, duur van het verblijf en maatschappelijke ontwikkeling. Een interessante bevinding van dit onderzoek is dat de verwachte relatie tussen lokale beleidsmaatregelen en de mate waarin kindomgevingen rookvrij zijn, niet overeenkomt met de praktijk. Volgens de ervaringen van de respondenten zijn er geen lokale beleidsmaatregelen omtrent het rookvrij maken van kindomgevingen. Wel heeft gemeentelijke ondersteuning invloed op de organisatorische uitvoering van beleid. Het creëren van rookvrij terreinen komt vooralsnog voornamelijk uit het eigen initiatief van de settingen. Er is ruimte voor gemeente Rotterdam om hier actiever beleid op uit te voeren door mee te gaan in de beweging die momenteel bij de uitvoerende organisaties plaatsvindt.