Het Openbaar Ministerie onder een vergrootglas van de media Een onderzoek naar berichtgeving van het Openbaar Ministerie in Nederlandse kranten

De relatie tussen het Openbaar Ministerie (OM) en de media staat in deze thesis centraal. Het OM probeert via persberichten de berichtgeving in de media te beïnvloeden om draagvlak bij het publiek te creëren. Aan de andere kant hebben de media enerzijds de taak het publiek te informeren, maar zijn anderzijds ook afhankelijk van het publiek, zeker in de steeds commerciëler wordende mediamarkt. Deze relatie tussen de media en het OM is onderzocht aan de hand van de onderzoeksvraag “In hoeverre hebben persberichten van het Openbaar Ministerie invloed op de media-agenda van Nederlandse populaire en kwaliteitskranten en in hoeverre worden deze berichten ge(re)framed?” Hierbij is, middels een kwantitatieve inhoudsanalyse, gekeken naar drie aspecten: de hoeveelheid en de selectie van de persberichten in het nieuws, het citaatgebruik van het OM in mediaberichtgeving en de invloed van het OM op het gekozen perspectief, oftewel (re)framing. Bij al deze aspecten zijn de verschillen tussen populaire en kwaliteitskranten onderzocht. Uit het onderzoek komt naar voren dat de media steeds vaker gebruikmaken van persberichten van het OM, vooral de kwaliteitskranten. Het gaat dan voornamelijk om persberichten over gewelddadige onderwerpen. Vooral bij populaire kranten hebben geweld, drama en sensatie de overhand, terwijl kwaliteitskranten diverser zijn wat de gekozen persberichten betreft. Toch vinden de kranttypen de persberichten op dezelfde momenten nieuwswaardig, zijn de citaten van het OM oververtegenwoordigd in de mediaberichtgeving en hebben beide kranttypen een sterke voorkeur om slachtoffers en daders in de berichtgeving aan het woord te laten. Deze overeenkomsten duiden op gelijksoortige procedures in het nieuwsselectieproces, oftewel institutionalisme van het nieuws. Het nieuws dat het OM heeft weten aan te sturen, bevat vooral episodische, gezag- en handhavingsframes. Ook zijn de media geneigd voornamelijk persberichten met thematische en slachtofferframes te reframen naar episodische, gezag- en handhavingsframes. Bovendien worden politieke frames in het nieuws op complementaire wijze gebruikt en neigen journalisten naar stereotypering, waarbij er sprake is van associaties tussen personen met Marokkaanse herkomst en criminaliteit.