Daten door een filter Een enquêteonderzoek naar de invloed van het gebruik van profielidealisatie bij onlinedating op het verloop van een eerste date

Onlinedating wordt een steeds populairdere manier om te zoeken naar een romantische partner. Vaak is een offline ontmoeting – een date - onderdeel van het gebruiksproces. Om interesse te wekken bij medegebruikers en daarmee dit stadium te bereiken wordt veel gebruikgemaakt van selectieve zelfpresentatie en profielidealisatie. Gebruikers lichten op hun profielen goede eigenschappen extra uit en liegen soms om te voldoen aan bepaalde schoonheidsidealen. Bij dit gebruik is echter subtiliteit geboden vanwege de mogelijke overgang van online naar offline (modality switching) bij een eerste date. Wanneer iemand bij een eerste date anders blijkt te zijn dan het datingprofiel deed vermoeden is er sprake van een verwachtingsschending. Deze schending kan zowel negatief als positief zijn en heeft tevens invloed op de beoordeling van de gehele interactie. In dit onderzoek werd de invloed van een verschil in fysieke aantrekkelijkheid tussen de profielfoto en de realiteit op de beoordeling van een eerste date onderzocht aan de hand van een vignettenstudie. Respondenten (N = 384) lazen een eerste date scenario waarin de andere persoon minder aantrekkelijk (negatief) of aantrekkelijker (positief) was of waarin geen vermelding werd gedaan over fysieke aantrekkelijkheid (neutraal). Na het lezen stelden zij een verwachtingsschendingwaarde op die aangaf in hoeverre het verloop in lijn der verwachting lag en gaven als beoordelingsfactor een indicatie van de verwachtte uitkomst van de date. De resultaten toonden allereerst aan dat, in overeenkomst met voorgaand onderzoek, de algemene attitude jegens onlinedating lichtelijk positief is en dat deze positiever wordt wanneer de respondent zelf gebruikservaring heeft met een onlinedatingplatform. Ten tweede bleek dat vrouwelijke onlinedaters significant meer gebruik maken van profielidealisatie dan mannen, wat in gaat tegen de bestaande theorie over zelfpresentatie op onlineprofielen en wat in mogelijk vervolgonderzoek verder onderzocht kan worden. De analyse van de verwachtingsschendingwaarde toonde daarnaast aan dat zowel het negatieve als het positieve scenario, in vergelijking met het neutrale controlescenario, werd gezien als verwachtingsschending. Echter had dit enkel bij het negatieve scenario ook daadwerkelijk invloed op de opgestelde uitkomstwaarde. In het geval dat de persoon bij de date aantrekkelijker blijkt te zijn zorgt dit er niet voor dat de date ook meteen positiever beoordeeld wordt. In de verwachtingsschendingstheorie wordt echter gesteld dat iedere vorm van het schenden van verwachting, zowel negatief als positief, leidt tot nadruk op het gedrag en daarmee invloed heeft op de beoordeling van de interactie. Dit blijkt bij onlinedating niet het geval te zijn. Ook voor deze afwijkende bevinding wordt de suggestie gedaan om dit in de toekomst verder te onderzoeken.