De voetbalclub als mediabedrijf: een gevaar voor de sportjournalistiek? Een onderzoek naar de inhoudelijke verschillen tussen clubmedia en onafhankelijke media in het voetbal.

In dit onderzoek is middels een kwantitatieve inhoudsanalyse meer inzicht verkregen in de inhoudelijke verschillen tussen clubmedia en onafhankelijke media in de voetbalwereld. Dit onderwerp is relevant doordat onder meer digitalisering er de laatste decennia voor heeft gezorgd dat voetbalclubs de technologische mogelijkheden hebben gekregen op te treden als producent en verspreider van sportcontent. Om te bepalen in welke mate voetbalclubs daarmee concurrenten zijn geworden van de traditionele voetbaljournalistiek is inhoudelijk onderzoek verreist naar clubmedia. Dit onderzoek draagt daarom bij aan het bepalen van het toekomstbeeld van de voetbaljournalistiek in het snel veranderende medialandschap. Dit onderzoek heeft zich daarbij gericht op magazines, met enerzijds enkele clubmagazines en anderzijds een onafhankelijke medium in de vorm van Voetbal International. Om de onderzoeksvraag te beantwoorden zijn in totaal ruim vierhonderd artikelen geanalyseerd voor een vergelijk op basis van journalistieke kwaliteit, mate van commercie en verschillen in framing. Allereerst is in het kader van onafhankelijkheid en objectiviteit gekeken naar de verdeling in personen die aan het woord komen in beide media. Geconcludeerd kan worden dat hierin geen groot verschil zit. In zowel onafhankelijke media als clubmedia komen spelers het meest aan het woord. Doordat clubmedia voor een groot deel bestaan uit interviews is in onafhankelijke media meer ruimte voor achtergrond en opinie. Daarnaast bevat clubmedia meer commercie, met voornamelijk aandacht voor sponsoren en adverteerders. Hierdoor heeft het clubmagazine veel overeenkomsten met het concept branded journalism, waar journalistiek, pr en marketing worden gecombineerd. Tot slot is in onafhankelijke media vaker een kritische houding aanwezig, blijkt uit het feit dat er meer gebruik gemaakt wordt van het conflictframe. Vanwege het belang van een goed imago richten voetbalclubs zich daarentegen meer op het persoonlijke leven van een speler en wordt commentaar over spelers vermeden. Al met al heeft dit onderzoek duidelijk gemaakt dat clubmedia vanwege enkele journalistieke kenmerken volgers van een specifieke club een goed alternatief kunnen bieden en daardoor op kunnen treden als concurrent voor de onafhankelijke voetbaljournalistiek. Tegelijkertijd blijft er een belangrijke rol weggelegd voor de onafhankelijke voetbaljournalist door zich kritisch op te stellen en bijvoorbeeld conflict niet te schuwen. Wanneer een fan zich alleen laat informeren door clubmedia mist diegene daarom de waakhondfunctie van de journalistiek.