Vertrouwen in het coronanieuws: Een kwalitatief publieksonderzoek naar de rol van vertrouwen binnen de nieuwsconsumptie van Nederlandse jongeren in de leeftijd van 18-25 jaar ten tijde van de coronacrisis

Halverwege april 2020 woedt het coronavirus al enkele weken door Nederland. Niet alleen de effecten van het coronavirus op de economie en het milieu zijn dan al voelbaar, ook wat het coronanieuws doet met de mentale gezondheid van haar lezers werd steeds meer een punt van aandacht. Zo gaven Nederlandse jongeren aan dat zij door de negatieve focus van het coronanieuws vaak een angstig of somber gevoel kregen. Veel onderzoeken waarschuwen voor de ontwikkeling dat jongeren steeds meer het nieuws vermijden. Hoewel nieuwsvermijding niet altijd intentioneel is, is één van de redenen om het nieuws bewust te vermijden een gebrek aan vertrouwen in nieuwsmedia. Het doel van dit onderzoek is om inzicht te krijgen in hoe Nederlandse jongeren in de leeftijd van 18-25 jaar hun nieuwsconsumptie ervaren ten tijde van de coronacrisis van 2020. Er zal specifiek aandacht worden besteed aan de rol van vertrouwen, door de focus te leggen op hoe Nederlandse jongeren het nieuws definiëren, welk nieuws zij geloofwaardig achten en waarom, en in hoeverre zij autoriteit toekennen aan nieuwsmedia ten opzichte van andere instituties zoals de overheid en de wetenschap. De volgende onderzoeksvraag is hiervoor opgesteld: Wat is de rol van vertrouwen binnen de nieuwsconsumptie van Nederlandse jongeren in de leeftijd van 18-25 jaar ten tijde van de coronacrisis? Door middel van een thematische analyse van twaalf semigestructureerde diepte-interviews is gepoogd antwoord te geven op de onderzoeksvraag. Uit deze analyse is naar voren gekomen dat door de grote hoeveelheid aan sensatiegerichte en negatieve berichtgeving van nieuwsmedia omtrent het coronavirus, jongeren deze nieuwsmedia als minder geloofwaardig gingen beoordelen. Waar de jongeren het voor de coronacrisis nog tolereerden dat nieuwsmedia soms meer bezig waren met het verdienen van geld dan met het informeren van burgers, werden jongeren vanwege de grote impact van het coronavirus een stuk kritischer naar de wijze waarop nieuwsmedia berichtten. De afname in geloofwaardigheid lijkt daarbij te hebben bijgedragen aan een afbrokkeling van de autoritaire positie die nieuwsmedia innemen ten opzichte van andere instituties, omdat de jongeren zich steeds vaker gingen wenden tot andere instituties voor objectieve en correctie informatie over het coronavirus. Op basis van dit onderzoek kan aan nieuwsmedia worden geadviseerd om in tijden van crisis de focus te leggen op het brengen van beknopte maar correcte en objectieve informatie, met verwijzingen naar uitleg en opinie waar mogelijk. Op deze manier behouden nieuwsmedia voor jongeren hun autoritaire positie en zal bijgedragen worden aan de voorkoming van volledige nieuwsvermijding door jongeren. Voor vervolgonderzoek wordt aangeraden de resultaten van dit onderzoek opnieuw te bevragen onder Nederlandse jongeren wanneer er geen sprake is van de coronacrisis. Op die manier kan in kaart gebracht worden of de rol die vertrouwen speelt in de nieuwsconsumptie van jongeren specifiek is voor de coronacrisis, of dat hier ook buiten crisissituaties sprake van is.