Het politiek vertrouwen van de zelfstandig professional langs de meetlat

Vertrouwen speelt in de relatie tussen burger en politiek en belangrijke rol. Burgers worden steeds kritischer en rekenen erop dat politici verstand van zaken hebben en oog houden voor het algemeen belang. Meermaals is bewezen dat het vertrouwen in de politiek sterk schommelt en fluctueert met de tijd en reeds is aangetoond dat bepaalde doelgroepen in de samenleving over het algemeen minder vertrouwen hebben in de politiek. Een doelgroep die vaker ontevreden is met het overheidsbeleid en een lagere mate van vertrouwen heeft in de politiek zijn zelfstandig ondernemers. Tot op heden is niet goed onderzocht welke oorzaken hieraan ten grondslag liggen en dit heeft geresulteerd in de volgende onderzoeksvraag: ‘Waarom hebben zelfstandig professionals minder dan gemiddeld vertrouwen in de landelijke politiek?’ Zelfstandig professionals zijn hoogopgeleide zzp’ers die bewust hebben gekozen voor het zelfstandig ondernemerschap. In dit onderzoek ligt de focus op desbetreffende doelgroep. Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is er gebruik gemaakt van een exploratory mixed methods design. Een uitgebreid literatuuronderzoek heeft geresulteerd in zeven hypothesen met factoren die mogelijkerwijs een verklaring bieden voor het lage vertrouwen in de politiek onder zelfstandig professionals. Vervolgens zijn er zes semigestructureerde interviews gehouden met professionals om het concept politiek vertrouwen te verduidelijken en items op te stellen voor de vragenlijst. Daarna is er door middel van een vragenlijst kwantitatieve data verzameld. De data is geanalyseerd en uiteindelijk zijn er vier hypothesen getoetst die betrekking hadden op de variabelen deskundigheid, institutioneel vertrouwen, waardering en vertegenwoordiging. Bovenstaande variabelen vormen tezamen een verklaring voor het lage vertrouwen van zelfstandig professionals in de landelijke politiek. Over het algemeen hebben zij weinig vertrouwen in de competenties van politici en hebben zij het gevoel nauwelijks vertegenwoordigd te worden in het besluitvormingsproces. Er wordt onvoldoende rekening gehouden met de belangen van de zelfstandig professionals en ook voelen zij zich door politici niet gewaardeerd. Tot slot heeft de doelgroep over het algemeen ook weinig vertrouwen in politiek en maatschappelijke instituties. Tezamen vormt dit een antwoord op de vraag waarom zelfstandig professionals minder vertrouwen hebben in de landelijke politiek. Om de vertrouwensrelatie te verbeteren doe ik een drietal aanbevelingen. Allereerst moet de vertegenwoordiging van zzp’ers in het besluitvormingsproces beter georganiseerd worden. Dit kan gerealiseerd worden door de doelgroep een zetel te geven binnen de Sociaal Economische Raad. Ook moeten belangenbehartigers de handen ineenslaan om de versnippering van het zzp-landschap tegen te gaan en zo de belangen van de zzp’er beter over het voetlicht te brengen in Den Haag. Tot slot is het verstandig als politici en zzp’ers vaker met elkaar in gesprek gaan om inzichten en praktische knelpunten met elkaar te delen en beide werelden dichter bij elkaar te brengen