Het fotoarchief van Het Parool en Trouw

Spaarnestad Photo kreeg in 2007 het fotoarchief van Het Parool en Trouw. Dit is een collectie met afdrukken van foto’s die tussen 1945 en ongeveer 2000 zijn gemaakt. Omdat er bij Spaarnestad Photo weinig bekend was over deze collectie was een onderzoek nodig. In het kader van mijn masterscriptie heb ik het ‘gebruik’ en de ‘totstandkoming’ van het fotoarchief van Het Parool en Trouw onderzocht. Het startpunt was een grote hoeveelheid foto’s (ruim 600.000) en een gebrek aan informatie. Over de persfotografie in Nederland was ook weinig ander onderzoek en literatuur gedaan. Door middel van het afnemen van interviews met personen die met het fotoarchief te maken hebben gehad is geprobeerd een beeld te krijgen hoe het fotoarchief werd gebruikt. Daarom zijn personen geïnterviewd die in het fotoarchief werkten, personen die op de fotoredacties van Het Parool en Trouw werkten en personen die persfotograaf waren. Ten tweede is er een kwantitatieve steekproef uitgevoerd om te achterhalen hoeveel archieffoto’s door beide kranten werden gepubliceerd. Door deze twee methoden is vooral duidelijk geworden hoe het dagelijkse gebruik van het fotoarchief in de jaren tachtig en negentig eruit heeft gezien en ook de totstandkoming ervan. Op de fotoredacties kwamen foto’s binnen van huisfotografen, aan de hand van opdrachten, van freelance fotografen en via fotopersbureaus. Zodoende kwamen er elke dag veel foto’s binnen bij zowel Het Parool als Trouw. De gepubliceerde foto’s gingen altijd naar het fotoarchief. Van de niet gepubliceerde foto’s maakten eerste de fotoredacties een selectie. De medewerkers van het fotoarchief bepaalden uiteindelijk welke niet gepubliceerde foto’s er gearchiveerd werden. De foto’s werden op onderwerp verdeeld in mappen. Als een bepaalde map vol zat met foto’s werd er incidenteel opgeschoond, zodat er nieuwe foto’s toegevoegd konden worden. Foto’s van huisfotografen als Wubbo de Jong en Bert Sprenkeling waren meestal te groot afgedrukt om in de mappen te doen, deze werden vaak geknipt zodat ze wel pasten. In 1980 zijn de fotoarchieven van Het Parool en Trouw samengevoegd. Trouw kreeg in 1985 pas een eigen fotoredactie. Uit de kwantitatieve steekproef is gebleken dat een derde van de gepubliceerde foto’s in zowel Het Parool als Trouw een archieffoto was. Van deze archieffoto’s is het grootste deel een portretfoto. Het merendeel van de actuele gepubliceerde foto’s is een persfoto. Ten slotte is er een digitale beeldbank gemaakt van het fotoarchief van Het Parool en Trouw, dit is gebeurd toen het besluit door beide kranten was genomen om afstand te doen van het fysieke fotoarchief. Deze beeldbank is door alle partijen die betrokken zijn bij de overdracht benoemd als ‘slecht’. Door dit eerste onderzoek naar het fotoarchief van Het Parool en Trouw is een beeld ontstaan van het gebruik en de totstandkoming.