Hoe mediamakers betekenis geven aan etnische diversiteit in de Nederlandse media. Een analyse van kwalitatieve interviews met professionele mediamakers binnen het Nederlandse medialandschap

De media zijn spelers met een grote beïnvloedende rol in het debat over racisme, diversiteit en inclusie. Er is ruim onderzoek gedaan naar de rol van diversiteit in de media. De focus ligt hierbij vaak op de representatie van etnisch diversiteit en niet op de tenuitvoerlegging ervan op mediaredacties en binnen mediaproducties. De bron van de beeldvorming ligt bij de mediamakers, maar opvallend genoeg is naar deze bron van betekenisgeving nog maar weinig onderzoek gedaan en zijn mediamakers zelf zelden bevraagd. Uit voorgaand onderzoek is gebleken dat het voor mediamakers moeilijk is om alert te zijn op de presentatie van etnische minderheden en daarom leidt het gebrek aan kennis over het belang van diversiteit ertoe dat mediamakers vaak onbewust teruggrijpen naar stereotype beelden. Omdat een hogere mate van diversiteit op mediaredacties en in mediaproducties bijdraagt aan een verhoogde kwaliteit van de mediaproducties, richt dit onderzoek zich op de mensen die verantwoordelijk zijn voor mediaproducties: de mediamakers. Dit onderzoek heeft als doel om inzicht te bieden in de manieren waarop mediamakers betekenis geven aan etnische diversiteit op zowel mediaredacties als in mediaproducties. Wegens de intersectie van etniciteit met gender komen genderrollen aan bod, wordt er besproken op welke manieren er genderdiversiteit binnen topposities van mediabedrijven bestaat en wat een gebrek aan diversiteit teweeg kan brengen en een eventuele oplossing voor deze kwestie. Ook komt de eigen etniciteit van mediamakers aan bod en wordt deze gekoppeld aan de vraagstelling van dit onderzoek. De onderzoeksvraag van waaruit dit onderzoek vertrekt is de vraag hoe mediamakers betekenis geven aan etnische diversiteit in de Nederlandse media. Daarnaast bekijken we intersecties met gender en vragen we over genderrollen in mediaproducties. Door het centraal stellen van de betekenis die mediamakers zelf geven aan diversiteit, vormt dit onderzoek een uitzondering op de bestaande recente onderzoeken binnen dit veld, geeft het nieuwe inzichten vanuit een ander perspectief en biedt het interessante aanknopingspunten voor vervolgonderzoek. Uit een thematische analyse van de kwalitatieve interviews met elf mediamakers uit de Nederlandse media, zowel on- als offline media, komen drie overkoepelende thema’s naar voren: 1) (te weinig) diversiteit op mediaredacties, 2) tijd is geld en 3) gebrek aan bewustwording leidt tot minder diversiteit. Binnen elk thema wordt door middel van quotes van respondenten ruimte gelaten voor duidelijke voorbeelden die het thema verklaren. Opvallend was dat etnische diversiteit en media als journalistiek genre vaak worden losgekoppeld van elkaar. Binnen het proces van media maken is er volgens een aantal respondenten te weinig diversiteit en wordt er ook te weinig gereflecteerd op het thema diversiteit, wat vaak veroorzaakt wordt door tijdsgebrek. Het belang van bewust en actief bezig zijn met het implementeren van diversiteit houdt daarnaast zowel direct als indirect verband met de kwaliteit van mediaproducties. (Zelf)reflectie en de bewustwording van mediamakers omtrent diversiteit is daarom van onschatbaar belang voor het maken van inclusieve en kwalitatief goede mediaproducties. Daarnaast helpt bewustwording voor een groter verantwoordelijkheidsgevoel onder mediamakers, waarbij fenomenen als (positieve of negatieve) discriminatie, racisme en onbewuste stereotypering de kop ingedrukt kunnen worden.