De personalisatie van politiek Een onderzoek naar de personalisatie van de politiek in Nederlandse media tijdens de verkiezingscampagne van 2021

In dit onderzoek wordt de personalisatie van politiek nieuws onder de loep genomen dat gepubliceerd is door verschillende media tijdens de verkiezingscampagne voor de Nederlandse Tweede Kamerverkiezingen van 2021. Bij de personalisatie van politiek focussen media zich steeds meer op individuele politici en hun privéleven, in plaats van op politieke instituties en het publieke domein. In de afgelopen decennia heeft het gebruik van personalisatie in de media sterk aan populariteit gewonnen, onder invloed van technologische ontwikkelingen en groeiende commercie van mediabedrijven. Een grote mate van personalisatie in politiek nieuws kan echter de democratische waarde van nieuws verlagen, waardoor burgers minder goed geïnformeerd worden over politieke kwesties en de democratische weerbaarheid van een omlaag gaat. Bovendien is het begrip personalisatie nog altijd omgeven met veel conceptuele onduidelijkheid, omdat verschillende onderzoekers personalisatie verschillend definiëren. In deze thesis zal getracht worden om een deel van deze conceptuele onduidelijkheid weg te nemen en meer inzicht te verschaffen in de mechanismen die personalisatie kunnen beïnvloeden, waarbij de volgende onderzoeksvraag centraal staat: In hoeverre zijn er verschillen in de personalisatie van lijsttrekkers van Nederlandse politieke partijen in de berichtgeving van verschillende Nederlandse dagbladen en nieuwswebsites tijdens de verkiezingscampagne van 2021? Om de onderzoeksvraag te beantwoorden is een automatische en handmatige kwantitatieve inhoudsanalyse uitgevoerd op artikelen van kranten en nieuwswebsites. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen twee dimensies van personalisatie: individualisatie en privatisering. Waarbij individualisatie de verschuivende aandacht van politieke instituties naar politieke personen omvat, en privatisering betrekking heeft op de verschuivende aandacht voor politici in het publieke domein naar het privédomein. Voor beide dimensies van personalisatie zijn verschillende subgroepen van politieke partijen, partijleiders en mediatypen onderzocht. De belangrijkste bevinding van dit onderzoek is dat de concepten individualisatie en privatisering sterk van elkaar verschillen, waarbij ook uit de analyses bleek dat de twee concepten van elkaar onderscheiden moeten worden. Deze bevinding verlaagt de conceptuele onduidelijkheid rond het begrip personalisatie en kan ook in toekomstige onderzoeken naar personalisatie worden gebruikt. Tevens werd onder andere vastgesteld dat vrouwen meer te maken krijgen met privatisering, dat rechtse partijen meer worden geïndividualiseerd dan linkse partijen en dat de premier van alle politici verreweg het meest wordt geïndividualiseerd. Aan de hand van dit onderzoek kunnen journalisten reflecteren op hun eigen manier van werken, waarbij zij zich regelmatig laten leiden door vooroordelen en retoriek van politici. Dit onderzoek kan daardoor bijdragen aan een uniformere behandeling van politici in de media en een hogere democratische waarde van verkiezingsnieuws.