Ontspanning en ontsnapping

Dit onderzoek gaat over het televisiekijkgedrag van dementerende ouderen en hun partners. Centraal staat hierbij de vraag: ‘In hoeverre hebben de kenmerken van dementie invloed op de beleving van televisiekijken, bij zowel de dementerenden als hun partners?’ Partners van thuiswonende dementerenden zijn geïnterviewd over het kijken naar televisie. Hierbij is gelet op het kijkgedrag van de dementerende, van de partner en het gezamenlijke kijkgedrag. Onderwerpen die tijdens de interviews aan de orde kwamen, waren op de eerste plaats kenmerken en verschijnselen van dementie. Daarnaast is ingegaan op gebruiksculturen, inhoudelijke voorkeuren, kijktijd en kwaliteit van beleving met betrekking tot televisiekijken. De redenen om televisie te kijken zijn veelal gerelateerd aan dementie. Het niet meer kunnen uitoefenen van andere hobby’s is hierbij veel genoemd. De kwaliteit van beleving is door de dementie sterk veranderd. Inhoudelijke motieven staan niet meer centraal, maar gevoelskwesties bepalen of dementerenden graag naar programma’s kijken of niet. Er wordt met een andere insteek televisie gekeken. Programma’s die aan deze eis voldoen, zijn muziek- en natuurprogramma’s. Daarnaast hebben de meeste dementerenden veel plezier in het kijken naar lokale en nostalgische beelden. Veelvoorkomende kenmerken van dementie, die tot uiting komen tijdens het televisiekijken, zijn: geheugenstoornissen, concentratieproblemen, desoriëntatie, ontremming, affectlabiliteit en bewegingsstoornissen. Positieve of negatieve reacties op televisieprogramma’s kunnen de gemoedstoestand van dementerenden bepalen. De partner dient hier ook met zijn eigen kijkgedrag rekening mee te houden. De televisie kan de partner ontsnapping aan de zorgtaak bieden. Dan wordt graag gekeken naar entertainmentprogramma’s. Daarbij hoeft niet te diep hoeft worden nagedacht over de inhoud van programma’s. Daarnaast neemt de partner een begeleidende rol in tijdens het televisiekijken. Deze rol kenmerkt zich door het beslissen welke programma’s worden gekeken.