De nieuwe spritualiteit: Happiness Magazines

Media, zoals tijdschriften, worden door het publiek actief gebruikt om verschillende behoeftes te vervullen. Individuele verschillen kunnen een rol spelen bij de invulling van dit gebruik. Uit de literatuur blijkt dat tijdschriften vooral gelezen worden om informatie te verkrijgen of om even te ontsnappen aan de realiteit. Tijdschriften kunnen ook een diepere rol van betekenis spelen, wanneer zij voor de lezers dienen als een referentiekader of als een tijdschrift deel uitmaakt van de identiteit of lifestyle van de gebruiker. De laatste jaren is er in de media een groeiende aandacht voor spiritualiteit, waar happiness tijdschriften, waarin aandacht wordt besteed aan persoonlijke ontwikkeling en geluk, een voorbeeld van zijn. Tijdens dit onderzoek werden het tijdschrift Psychologie Magazine en haar lezer(es)s(en) onderzocht met behulp van een inhoudsanalyse van het maandblad en een online vragenlijst. De aard van het mediagebruik, de mediabeleving, en de mate waarin de lezer(es)s(en) een spirituele lifestyle hadden kwamen hierbij aan bod. Psychologie Magazine is oorspronkelijk een vaktijdschrift, maar zag de oplage tussen 1998 en 2006 stijgen van 30.000 naar ruim 100.000 en werd hiermee een blad voor een breder publiek. Drie van de vijftien rubrieken in het blad werden met behulp van een domeinanalyse als spiritueel beoordeeld. Deze rubrieken werden door de 189 lezer(es)s(en) die de vragenlijst invulden vaker gelezen en hoger gewaardeerd dan de overige rubrieken. Psychologie Magazine bleek voor de respondenten echter voornamelijk een traditionele informatieve of ontspanningsfunctie te hebben. Individuele verschillen, zoals geslacht en leeftijd, waren hierbij niet erg belangrijk. Mannen gebruikten het blad wel vaker dan vrouwen om een leeg moment mee te vullen. Vrouwen daarentegen gebruikten het tijdschrift vaker dan mannen om met anderen over te converseren. Oudere lezers gebruiken het tijdschrift vaker als bron van informatie dan jongere lezers. De gemiddelde lezer(es) had wel degelijk interesse in bijvoorbeeld persoonlijke ontwikkeling en online testen, maar dit was voor de lezer(es)s(en) niet de hoofdreden om het tijdschrift te lezen. De nieuwe spiritualiteit is in dit geval geen actieve of diepgaande zoektocht naar ‘de zelf’, maar meer een leuke bijkomstigheid van een tijdschrift, dat in eerste instantie uit traditionele mediabehoeftes wordt gelezen door lezer(es)s(en) met een gedeelde interesse in de psychologie.