De GROENE vingers van de

Sinds enkele decennia is de belangstelling voor milieuproblematiek vanuit de maatschappij groter dan ooit tevoren. Deze belangstelling is mede te danken aan de toenemende media-aandacht. Toch bestaan de zorgen om het milieu al veel langer en verschillen de interesses in het milieu vaak per periode. Mensen zijn afhankelijk van de media om informatie te winnen over milieuproblematiek wat invloed kan hebben op de meningsvorming. De rol van de media met betrekking tot milieuproblematiek is tot op heden nog een weinig onderzocht terrein. In deze thesis wordt de (foto)berichtgeving over milieuproblematiek tussen 1888 en 2008 in het tijdschrift de National Geographic onderzocht. In de kwantitatieve en kwalitatieve analyses van dit onderzoek wordt nagegaan op welke wijze het tijdschrift de milieuproblematiek (re)presenteerde gedurende de onderzoeksperiode. Daarnaast wordt onderzocht of de veranderingen in de berichtgeving een afspiegeling van het heersende milieubesef was, of van wat zich op dat moment in de milieubeweging afpeelde. Een historisch overzicht en enkele theoretische inzichten dienen als uitgangspunten van dit onderzoek. Zo wordt de milieugeschiedenis van de Verenigde Staten in kaart gebracht om de ontwikkeling in het heersende milieubesef onder de bevolking in te zien. Vervolgens wordt de rol die het tijdschrift de National Geographic heeft in het vormen van de werkelijkheid, het betekenis geven aan foto’s en de manier waarop de media gebruikelijk berichten over milieuproblematiek besproken. En wordt er tot slot ook aandacht besteed aan het ontstaan van het tijdschrift de National Geographic en aan de ontwikkeling van fotografie. De resultaten in dit onderzoek geven inzicht dat de artikelen over milieuproblematiek in de eerste acht decennia van de onderzoeksperiode niet dominant aanwezig waren in het tijdschrift, maar pas vanaf de jaren zeventig. Op de foto’s en in de artikelen was er over de gehele onderzoeksperiode het meest sprake van het ecosysteem wildernis, van de menselijke ingreep uitputting en aantasting, en van de milieuproblemen verstoring en verwijdering. Vanaf de jaren zeventig ging de meerderheid van de artikelen over achteruitgang van het milieu. Het tijdschrift plaatste in de eerste decennia en de laatste decennia van de onderzoeksperiode veel clichébeelden en algemene iconen, maar geen unieke iconen. Tevens maakte het tijdschrift vanaf de jaren veertig toenemend gebruik van sensationele artikelen. Het heersende milieubesef en de ontwikkeling in de milieubeweging werd grotendeels gevolgd in de onderzoeksperiode door de National Geographic. Vooral de crisisjaren gaven inzicht in deze navolging van het milieubesef. Alleen gedurende de eerste decennia van het bestaan van het tijdschrift liep het tijdschrift voor op het heersende milieubesef.