Rally ' round the European flag. Een onderzoek naar de Nederlandse berichtgeving omtrent de oorlog in Oekraine

De afgelopen maanden stonden in het teken van de nieuwe geopolitieke spanningen door de oorlog in Oekraïne. Nederland is geen vechtende partij in de oorlog, maar voelt zich wel zeer verbonden met Oekraïne. Hierdoor is er sprake van het in dit onderzoek geïntroduceerde rally ‘round the European flag fenomeen. Eén van de functies van de media is het informeren van het publiek en het faciliteren van een pluriform. Echter, door de commercialisering en digitalisering van het medialandschap raken nieuwsmedia steeds afhankelijker van consumenten. De manier waarop de oorlog in de veranderende, Nederlandse nieuwsmedia wordt gepresenteerd is onderzocht aan de hand van de onderzoeksvraag: “In hoeverre zijn er verschillen in de berichtgeving van verschillende Nederlandse dagbladen en nieuwswebsites in termen van de hoeveelheid, bronnen en frames tijdens de oorlog in Oekraïne in 2022?” Over de eerste periode van de oorlog is een automatische en handmatige kwantitatieve inhoudsanalyse uitgevoerd over populaire kranten, kwaliteitskranten, commerciële nieuwssites en niet-commerciële nieuwssites, waarbij drie aspecten zijn geanalyseerd: de nieuwsselectie in termen van hoeveelheid nieuws, de gehanteerde (associatieve) frames en het brongebruik. Bij al deze aspecten is tevens het verschil onderzocht in de eerste en tweede fase van het rally ‘round the European flag fenomeen. Als belangrijkste uitkomst laat dit onderzoek zien dat de twee krantensoorten steeds meer op elkaar gaan lijken, wat tevens het geval is voor de twee online nieuwssites. Deze convergentie van de mediasoorten gaat niet op tussen online nieuwsmedia enerzijds en traditionele, geprinte media anderzijds. De berichtgeving over de oorlog laat bij alle nieuwsmedia een piek in aandacht zien in het begin van de oorlog, wat duidt op het rally ‘round the European flag fenomeen, maar zwakt tevens af door de opkomst van compassion fatigue. De resultaten van dit onderzoek dragen bij aan de algehele kennis van de Nederlandse nieuwsmedia en diens verschillende soorten.