Op weg naar een toekomstbestendige landbouw

Welke factoren zijn van invloed op de compliance van de akkerbouwer bij de eco-regeling? Deze vraag staat centraal in dit onderzoek. De eco-regeling is een nieuwe verduurzamingsmaatregel in het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, dat ontwikkeld is door de overheid. Boeren kunnen kiezen uit 21 eco-activiteiten die bijdragen aan vijf doelen: het verbeteren van biodiversiteit (1), bodem en lucht (2), klimaat (3), landschap (4) en water (5). Hoe meer eco-activiteiten uitgevoerd worden, hoe meer subsidie verkregen kan worden. De overheid probeert door middel van het nieuwe beleid de landbouw toekomstbestendig te maken. De nieuwe aanpak zorgt voor veel ophef in de agrarische sector. Desondanks is het van belang dat voldoende agrariërs deelnemen om het beleid succesvol te maken. Dit onderzoek tracht inzicht te geven in wat er van invloed is op de deelname van de akkerbouwer. De literatuur wekt de verwachting dat er drie soorten factoren van invloed zijn op de compliance: directe, indirecte en externe factoren. De directe factor is legitimiteit. De indirecte factoren zijn gedragsovertuiging, normatieve opvatting en gedragscontrole die samen de intentie vormen om deel te nemen aan de eco-regeling. Tot slot zijn de externe factoren de karakteristieken van de boerderij. Hierbij gaat het om de omvang van de boerderij, het aantal medewerkers, het type grondbezit en de productspecialisatie. De resultaten van dit onderzoek zijn achterhaald aan de hand van 15 interviews met akkerbouwers en een akkerbouwadviseur. Daarnaast is er een documentanalyse uitgevoerd met de documenten van de tweede praktijktoets. Door middel van de praktijktoets is in opdracht van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de deelnamebereidheid van 50 boeren onderzocht. Uit de resultaten van de interviews en de documentanalyse blijkt dat de financiële beloning het belangrijkst is voor de keuze om deel te nemen aan de eco-regeling. Naast de financiële beloning bepalen de andere onderzochte factoren hoeveel eco-activiteiten uitgevoerd gaan worden en daarmee hoe succesvol het beleid zal zijn in het bijdragen aan de vijf doelen voor de natuur en de samenleving. Eco-activiteiten die goed onderbouwd zijn en transparant staan beschreven worden eerder uitgekozen. Daarnaast krijgen akkerbouwers de intentie om deel te nemen aan de eco-regeling als de eco-activiteiten passen bij hun bedrijfsvoering. Daarbij komt kijken dat ervaringen van medeboeren in de omgeving bepalend zijn voor de deelname. Ook de grootte van het bedrijf speelt een rol. Zo kunnen grotere bedrijven zich moeilijker aanpassen, waardoor niet alle eco-activiteiten uitvoerbaar zijn. Ten slotte blijkt leeftijd ook van invloed 3 zijn. Akkerbouwers die het landbouwbeleid vanaf het begin hebben meegemaakt blijken meer moeite te hebben met het aanpassen. Kortom is het financiële aspect belangrijk voor de deelname van akkerbouwers aan de eco-regeling. Desalniettemin zijn het uiteindelijk de andere factoren die bepalen in hoeverre er een toekomstbestendige landbouw gerealiseerd zal worden. Deze factoren moeten in acht genomen worden bij het ontwikkelen van toekomstig beleid.