Werkstress door motivatie?

De vraag die in dit onderzoek centraal staat is in hoeverre er sprake is van een verband tussen Public Service Motivation (PSM) en werkstress en in hoeverre er sprake is van een mediërend effect van de Person Environment-fit (PE-fit) op deze relatie. Vanuit recente theorie over de ‘dark side’ van PSM wordt geconcludeerd dat PSM niet alleen positieve effecten heeft, maar ook kan leiden tot o.a. meer werkstress. De verwachting is daarom ook dat er een positief verband is tussen deze twee variabelen. Deze onderzoeksvraag wordt onderzocht bij Stichting Lucas Onderwijs. Stichting Lucas Onderwijs is een stichting voor primair en voortgezet onderwijs, bestaande uit verschillende regio’s. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in regio Westland, op verschillende scholen voortgezet onderwijs. Het doel van dit onderzoek is tweeledig, namelijk om dit verband tussen PSM en werkstress te toetsen en om het mediërende effect van de Person Environment-fit (PE-fit) theorie te toetsen op deze twee variabelen. De PE-fit bestaat uit de zogenaamde Person Job-fit (PJ-fit) en de Person Organization-fit (PO-fit). Er is gebruik gemaakt van een mixed method onderzoek. Enerzijds is een vragenlijst verspreid onder 435 docenten op voortgezet onderwijs scholen in regio Westland die vallen onder Stichting Lucas Onderwijs. Deze vragenlijst is ingevuld door 101 docenten (N=101). Anderzijds zijn 7 interviews gehouden om meer diepgang te creëren in de gevonden relaties uit de vragenlijst (N=7). Bij de analyse van de kwantitatieve data is een SEM analyse gemaakt in de software SPSS AMOS en bij de kwalitatieve data is gebruik gemaakt van ATLAS.ti. Uit de SEM analyse is geen significant verband gevonden tussen PSM en werkstress (wel een positief verband). PSM is gerelateerd aan een hogere PJ- en PO-fit, die op hun beurt beide gerelateerd zijn aan een lagere mate van werkstress. Deze resultaten werden ondersteund door de bevindingen uit de 7 interviews met docenten. Op basis van bovenstaande is geconcludeerd dat geen significante relatie is gevonden tussen PSM en werkstress. Daarnaast kan geconcludeerd worden dat de mate van zinvolheid van het werk en het passen bij de organisatie belangrijkere voorspellers zijn in de hoeveelheid werkstress die docenten ervaren binnen stichting Lucas Onderwijs in regio Westland. 5 Voorts wordt aangeraden om verder onderzoek te doen om de relatie tussen PSM en werkstress beter te kunnen begrijpen. Dit zou kunnen door bijvoorbeeld een breder kwantitatief onderzoek op te zetten (denk aan meerdere organisaties, of zelfs landelijk). Ook is een aanbeveling aan Stichting Lucas Onderwijs om de PJ- en PO-fit, lees: de beleving van zinvolheid in het werk en de match met de organisatie, al mee te nemen vanaf het werving en selectieproces en hier regelmatig met docenten over in contact te blijven.