Publiekrechtelijk kostenverhaal

Sinds 2008 zijn gemeenten verplicht om kosten te verhalen als bestemmingsplannen aangewezen bouwplannen mogelijk maken. In de wet ruimtelijke ordening (Wro) is het instrument exploitatieplan geintroduceerd om gemeenten een stok te geven waarmee ze kostenverhaal kunnen afdwingen indien private ontwikkelaars van bouw plannen niet wilden bijdragen aan kosten als gevolg van hun plannen. Het kostenverhaal uit de Wro was een reactie op de Vinex periode warin sommige private partijen niet hebben bijgedragen aan de kosten die verband hielden met hun bouwplan ontwikkeling. Overheden hebben de kosten moeten dragen voor bijvoorbeeld infrastructuur terwijl de baten van de bouwplanontwikkeling bij private partijen terecht kwamen. Het exploitatie biedt een publiekrechtelijk weg om kosten te verhalen op het moment wanneer er privaatrechtelijk geen afspraken tot stand komen. Het exploitatieplan is door de wetgever geintroduceerd als stok achter de deur voor kostenverhaal waarbij de nadrukkelijke voorkeur is dat partijen privaatrechtelijk tot afspraken komen.