"STOF TOT NADENKEN: INSTITUTIONELE MECHANISMEN EN CIRCULAIRE ECONOMIE IN DE TEXTIELINDUSTRIE’’ EEN VERGELIJKING TUSSEN ITALIE EN NEDERLAND.

Samenvatting Dit onderzoek richtte zich op de centrale vraag: ‘Wat is de invloed van institutionele mechanismen op de adoptie van CE-praktijken binnen bedrijven werkzaam in de textielindustrie?' Door zowel kwantitatieve als kwalitatieve methoden te combineren, werd een diepgaand inzicht verkregen in hoe coërcieve, normatieve en mimetische druk CE-praktijken beïnvloeden. Uit de kwantitatieve analyses bleek dat normatieve druk, in de vorm van normen en standaarden binnen de industrie, een significante positieve invloed heeft op circulaire productinnovatie en productieprocessen. Deze bevinding benadrukt het belang van sociale normen en industriestandaarden in het bevorderen van circulaire praktijken. Coërcieve druk, oftewel regelgeving, vertoonde echter geen significante positieve effecten en had zelfs een licht negatief effect op circulaire productieprocessen en recyclingpraktijken. Dit negatieve effect kan worden verklaard doordat bedrijven regelgeving vaak als een administratieve last zien zonder voldoende beloning, wat demotiverend werkt. Mimetische druk bleek geen directe significante invloed te hebben, maar via het CE-businessmodel toch een volledig mediërend effect te vertonen. Dit suggereert dat bedrijven, door een strategisch circulair businessmodel te hanteren effectiever zijn in het imiteren van succesvolle CE-praktijken. Bovendien bleek uit de vergelijking tussen Italië en Nederland en het interview met een expert op het gebied van circulaire economie dat Italië mogelijk sterker is op het hanteren van circulaire productieprocessen en Nederland beter is op het gebied van productinnovatie. Toekomstig onderzoek is nodig om dit verschil op significantie te testen. Op basis van deze bevindingen zijn drie belangrijke aanbevelingen geformuleerd. Ten eerste, beleidsmakers zouden coërcieve druk strategisch moeten inzetten om de uitfasering van niet-circulaire producten en processen te bevorderen. Dit kan door bedrijven te verplichten om te rapporteren over niet-circulaire praktijken, waardoor een prikkel ontstaat om deze sneller te elimineren. Ten tweede, om de waarde van mimetische druk te maximaliseren, zouden brancheverenigingen en bedrijfsleiders moeten investeren in de promotie en ondersteuning van CE-businessmodellen. Dit kan door workshops, trainingsprogramma’s en netwerkevenementen te organiseren waar bedrijven best practices kunnen delen en van elkaar kunnen leren. Ten derde, het bevorderen van samenwerking tussen Italië en Nederland is essentieel. Nederland kan leren van de Italiaanse expertise op het gebied van circulaire productieprocessen, terwijl Italië kan profiteren van de Nederlandse focus op innovatie. Deze samenwerking kan leiden tot een efficiëntere adoptie van CE-praktijken door gebruik te maken van elkaars sterke punten.