Subjectieve en objectieve veiligheid: een overbrugbare kloof?

In deze scriptie staat het begrip ‘subjectieve veiligheid’ centraal. Subjectieve veiligheid staat voor de beleving van veiligheid, ook wel het veiligheidsgevoel genoemd. De beleving die inwoners van de veiligheid in een bepaalde wijk, buurt of gemeente hebben bepalen de subjectieve veiligheid van het gebied. De volgende vraag staat in deze scriptie centraal: Welke mogelijkheden hebben gemeenten om het veiligheidsgevoel van hun burgers te verbeteren? Uit literatuur blijkt dat er een groot aantal factoren van invloed zijn op subjectieve veiligheid. En dat er geen één op één relatie bestaat tussen criminaliteit en angstgevoelens, zoals vaak wordt verondersteld. Wanneer gemeenten de subjectieve veiligheid willen verbeteren is het van belang dat zij zich richten op factoren die van invloed zijn op subjectieve veiligheid en die op korte termijn beïnvloedbaar zijn. Ellemers (1976) maakt in dit kader het onderscheid tussen krachtige en manipuleerbare variabelen. Manipuleerbare variabelen zijn op korte termijn manipuleerbaar (beïnvloedbare factoren), krachtige variabelen geven een goede verklaring voor onveiligheidsgevoelens, maar deze zijn op korte termijn vrijwel niet te beïnvloeden (verklarende factoren). In het kader van subjectieve veiligheid dienen gemeenten zich te richten op de volgende beïnvloedbare factoren: - Inrichting van de publieke ruimte - Sociale samenstelling van de bevolking - Sociale cohesie - Overlast, verloedering en criminaliteit Wanneer gemeenten daadwerkelijk iets willen doen aan hun subjectieve veiligheid dienen ze maatregelen te nemen die gericht zijn op beïnvloeding van de bovenstaande vier factoren. Per gemeente zal bekeken moeten worden hoeveel aandacht er wordt besteed aan de verschillende factoren. Dit hangt af van de specifieke problematiek in de desbetreffende gemeente. Naast het theoretische gedeelte zijn er twee casusgemeenten onderzocht. Het beleid van de gemeenten Gouda en Nieuwegein met betrekking tot subjectieve veiligheid is onder de loep genomen. Voor beide gemeenten is bekeken op welke factoren zij zich richten en of dit de factoren zijn die in de wetenschappelijke literatuur genoemd zijn. Ten slotte worden er enkele aanbevelingen gedaan voor het subjectieve veiligheidsbeleid van de twee gemeenten. Dit zijn de aanbevelingen per gemeente: Gouda: - Schrap maatregelen gericht op verklarende factoren - Zet in op het verkleinen van de kloof tussen autochtone en Marokkaanse inwoners - Meer aandacht voor een verzorgde leefomgeving Nieuwegein: - Beperk maatregelen niet alleen tot de aanpak van criminaliteit - Besteed vooral extra aandacht aan aanpak van overlast en verloedering