Literaire moord & doodslag

Thrillers zijn al jarenlang een populair genre onder de boeken. Vooral Engelse en Amerikaanse thrillers doen het goed bij het grote publiek. Het genre wordt vaak gekarakteriseerd door middel van de woorden ‘spanning’ en ‘geweld’. Maar ook stereotiepe sekseverschillen worden vaak genoemd. De laatste jaren zien we echter steeds vaker succesvolle Scandinavische thrillerschrijvers zoals de Zweedse schrijvers Stieg Larsson en Henning Mankell. Door de toenemende globalisering zijn thrillers uit zowel de Verenigde Staten als Zweden zeer populair in de Nederlandse cultuur en bereiken ze de top van verkooplijsten zoals De Bestseller 60 van Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek. De vraag die volgt betreft de inhoudelijke verschillen in thrillers uit de Verenigde Staten en Zweden. Dit onderzoek bespreekt de samenleving van de twee landen en toont aan dat er duidelijk verschillen zijn tussen de twee maatschappijen. Mogelijk klinken deze verschillen door in de inhoud van de thrillers en worden de boeken hierdoor afwijkend geclassificeerd en geinterpreteerd. De culturele diamant, zoals die door Griswold wordt besproken, stelt namelijk dat de vier onderdelen binnen een cultuur elkaar beïnvloeden. Deze zijn in willekeurige volgorde de maatschappij, de producenten van cultuur, het publiek en de culturele producten. Om te onderzoeken of de thrillers uit de Verenigde Staten en Zweden dezelfde inhoudelijke verschillen laten zien als de sociale wereld in deze landen is de volgende onderzoeksvraag geformuleerd: ‘In hoeverre verschilt de classificatie van Zweedse en Amerikaanse thrillers door critici en zijn eventuele verschillen terug te voeren op inhoudelijke en landskenmerken van de boeken?’. Om tot een antwoord op deze vraag te komen is er gebruikt gemaakt van twee methoden. Ten eerste zijn twintig Nederlandse recensies van online bronnen aan een kwalitatieve inhoudsanalyse onderworpen. Ten tweede is er een kwantitatieve inhoudsanalyse verricht op vijf Amerikaanse en vijf Zweedse thrillers. Uit het onderzoek is gebleken dat recensenten Zweedse thrillers vaak classificeren als romans. De rol van vrouwen binnen de Zweedse boeken worden daarnaast duidelijk vermeldt. Dit kan verband hebben met de resultaten uit de kwantitatieve analyse die laten zien dat Amerikaanse thrillers significant meer geweld bevatten. Op het gebied van geweld zijn er verschillen tussen mannen en vrouwen (in zowel Amerikaanse als Zweedse thrillers). Echter, van een “mannelijk” genre kan niet gesproken worden aangezien ook vrouwen vaak de daders van geweld zijn.