De positionering van Radio 1

Dit onderzoek richt zich op het Nederlandse nieuwsmedialandschap en de positie van Radio 1 hierin. De nieuwsmediamarkt is in beweging door de opkomst van nieuwe media. Hierdoor moeten de traditionele media, zoals Radio 1, zich opnieuw positioneren in het nieuwsmedialandschap. Aan de hand van twee onderzoeken zijn twee kanten van nieuwsmediaconsumptie onderzocht: de perceptie en het gebruik van nieuwsmedia. De perceptie van nieuwsmedia is geanalyseerd aan de hand van een NeedScope-onderzoek. Dit onderzoek stelt de associatieve waarden die het publiek bij nieuwsmedia heeft vast. Door middel van een tijdbestedingsonderzoek zijn de behoeften van waaruit nieuwsmedia worden gebruikt achterhaald. Het publiek is in beide onderzoeken ingedeeld in een primaire en een secundaire doelgroep van Radio 1. De primaire doelgroep van Radio 1 is de belangrijkste groep luisteraars van Radio 1 en de secundaire doelgroep wordt gevormd door mensen die af en toe naar Radio 1 luisteren en waarvan de interesses overeenkomen met de onderwerpen die de nieuwszender behandeld. In de onderzoeken worden de resultaten van kranten, nieuwswebsites en nieuwstijdschriften vergeleken met die van Radio 1 om de positie van de zender in het Nederlandse nieuwsmedialandschap vast te stellen. Op basis van de twee onderzoeken is een aantal conclusies getrokken. Zowel de primaire als de secundaire doelgroep van Radio 1 vinden vier associatieve waarden van belang bij nieuwsmediagebruik. Het is belangrijk dat aan de gebruikers van nieuwsmedia de persoonlijke kenmerken ‘onafhankelijk’ en ‘zelfverkerend’ kunnen worden toegeschreven, dat nieuwsmediagebruik bijdraagt aan de taak ‘de wereld dichterbij halen’ en dat nieuwsmedia overkomen als media ‘van deze tijd’. De twee doelgroepen associëren Radio 1 met drie van de vier belangrijke waarden. Ze koppelen de zender beiden niet aan ‘van deze tijd’. Radio 1 moet dus verbeteren op dit imagokenmerk om beter gepercipieerd te worden door de primaire en de secundaire doelgroep. De secundaire doelgroep van Radio 1 vindt het ook belangrijk dat nieuwsmediagebruik gekoppeld wordt aan een ‘gemakkelijk/relaxed’ gevoel, aan een imago ‘voor iedereen’ en dat het bijdraagt aan ‘ontspanning’. De secundaire doelgroep koppelt Radio 1 aan geen van deze waarden, maar nieuwsmedia die aandacht besteden aan soft nieuws en/of regionaal nieuws wel. De primaire doelgroep gebruikt Radio 1 vooral vanwege het snelle informatie-, het gewoonte- en het kennis-motief. De secundaire doelgroep gebruikt de zender enkel vanuit de behoefte aan snelle informatie. De regionale nieuwsmedia gebruikt deze groep wel vanuit de behoefte aan kennis. Radiozenders die meer muziek en entertainment uitzenden worden meer vanuit het plezier-motief gebruikt, de kranten en Elsevier worden vooral vanuit het kennis-motief gebruikt en Nu.nl wordt voornamelijk vanwege de behoefte aan snelle informatie gebruikt. Radio 1 wordt het meest beluisterd naast het uitvoeren van de algemene hoofdactiviteiten: persoonlijke verzorging/eten, onderweg, huishouden, slapen/rusten en vrije tijd. Andere nieuwsradiozenders worden ook veelal als nevenactiviteit gebruikt en de kranten, Nu.nl en Elsevier worden vooral als hoofdactiviteit gebruikt. Radio 1 onderscheidt zich in het feit dat de zender wordt gebruikt tijdens slapen/rusten. Het is kenmerkend voor Radio 1 dat de zender op verschillende dagen vanuit verschillende behoeften wordt gebruikt. Op werkdagen wordt de zender vooral gebruikt vanwege het snelle informatie-motief, op zaterdagen is de behoefte aan kennis het grootst en op zondag spelen niet alleen het snelle informatie- en het kennis-motief een rol, maar ook de behoefte aan plezier is dan van toepassing.