Actualiteit door de bril van de jonge burger

Het medium televisie levert een belangrijke bijdrage aan de invulling van het begrip burgerschap. Met name nieuwsprogramma’s worden verantwoordelijk gesteld verslag te doen van ontwikkelingen die zich binnen de samenleving voltrekken. Zij fungeren binnen deze traditionele benadering als belangrijke informatieverstrekkers die burgers stimuleren om zich met de inrichting van de samenleving te bemoeien. Echter lijkt de jonge generatie burgers, jongeren van 13 tot 19 jaar, minder affiniteit te hebben met nieuws en actualiteiten en wordt door wetenschappers veelvuldig bestempeld als ‘nieuwe burger’. Deze generatie gedraagt zich volgens de wetenschappers als een emotioneel individu en interesseert zich in mindere mate voor rationele informatie. Sporen van betrokken burgerschap zijn om deze reden niet langer alleen te zoeken in traditionele en streng afgebakende actualiteitenprogramma’s die rationele burgers informeren, maar ook in op entertainment georiënteerde programmagenres die in staat zijn aansprekende belevingswerelden voor jongeren te scheppen. In deze thesis is onderzocht hoe jongeren in de leeftijd van 13 tot en met 19 jaar invulling geven aan burgerschap en welke televisieprogramma’s door hen actueel worden gevonden. Theorieën omtrent oude en nieuwe vormen van burgerschap dienen als insteek voor deze thesis. Hierdoor is het mogelijk te analyseren of er daadwerkelijk sprake is van een, in de theorie beschreven, jonge generatie nieuwe burgers. Voor het onderzoek in deze thesis zijn bestaande televisieprogramma’s als middel ingezet om de wederzijdse relatie tussen televisie en de mening van de jonge burger te onderzoeken. In het onderzoek is de focusgroep als methode gebruikt om te achterhalen welke informatie in programma’s door 68 jonge burgers als relevant wordt geacht, en hen in staat stellen volledig te kunnen deelnemen aan alle facetten van de maatschappij. Uit het onderzoek blijkt dat de complexe notie burgerschap wel degelijk een andere wending heeft genomen, maar dat nieuw burgerschap geen absoluut verschijnsel van de moderne samenleving is. De jonge generatie kan niet in een bepaald ‘nieuw burgerschapshokje’ worden geplaatst, maar bevindt zich in een transitiefase waarbij zij meer neigt naar nieuwe burgerschapsvormen dan naar oude. Echter zijn de verschillende burgerschapsnoties die onder jongeren heersen veranderlijk per persoon en per programma. Daarnaast wordt in het onderzoek duidelijk dat actualiteitswensen van jongeren bestaan uit de afwisseling van zowel emotionele als informatieve elementen, hetgeen actualiteit breder maakt dan wat er vandaag is gebeurd.