‘Komt een man bij de orgaanbank…’

Een steeds groter deel van de Nederlandse bevolking heeft te kampen met overgewicht/obesitas. Sinds de laatste jaren wordt er gesproken van een obesitas epidemie, vanwege de snelle verspreiding van de aandoening. Gevolgen van overgewicht en obesitas voor de gezondheidszorg en de economie zijn reeds bekend of er wordt onderzoek naar gedaan, maar of overgewicht/obesitas invloed heeft op de orgaandonatieproblematiek is niet eerder nader bekeken. Toch is het geen onbelangrijk probleem. De afgelopen jaren is de wachtlijst voor een donororgaan sterk gestegen, met als gevolg dat de wachttijd voor een donororgaan is opgelopen. Als gevolg van overgewicht/obesitas zou de wachtlijst zelfs verder kunnen groeien, omdat er enerzijds meer vraag komt naar organen, anderzijds ook minder kwalitatief goede organen kunnen worden uitgenomen bij overleden patiënten. Er is niet alleen sprake van een obesitas epidemie, obesitas kan zelfs een welvaartsziekte worden genoemd. Toch is deze benaming niet geheel op zijn plaats, omdat obesitas/overgewicht ook steeds vaker in landen voorkomt waar het welvaartsniveau vele malen lager ligt. Neem bijvoorbeeld landen als Saoedi Arabië, Kenia en Uganda, niet direct landen waarbij een relatie wordt gelegd met overgewicht/obesitas. Toch heeft deze aandoening ook hier de kop opgestoken. De ontwikkeling van obesitas/overgewicht is vooral het gevolg van de veranderende maatschappij en de toegenomen economische welvaart. Ondanks het feit dat er weinig informatie aanwezig is betreffende overgewicht/obesitas in relatie tot de Nederlandse orgaandonatieproblematiek, wordt er toch verondersteld dat overgewicht/obesitas hierop wel degelijk van invloed kan zijn. Door de beperkte informatie die beschikbaar is, is er gekozen voor het uitvoeren van een klein onderzoek onder cardiologen en MDL-specialisten om hun kennis betreffende overgewicht/obesitas na te gaan en te vragen naar hun mening aangaande dit onderwerp. Over het algemeen zijn de specialisten goed op de hoogte van de gevolgen van obesitas, er is echter weinig bekend over hoelang een persoon obees moet zijn voordat zijn/haar organen daadwerkelijk worden aangetast. Hier zal verder onderzoek naar gedaan moeten worden. Wat, als blijkt dat overgewicht/obesitas daadwerkelijk een grote impact heeft op de orgaandonatieproblematiek die speelt in Nederland? Is het wellicht een idee om obese mensen vooraf te weigeren als zij zich willen laten registreren als orgaandonor? Kunnen obese patiënten die op de wachtlijst staan voor een nieuw orgaan worden geweigerd als er een orgaan beschikbaar is? Juridische alsmede ethische bezwaren zullen worden genoemd met betrekking tot deze vragen. Ondanks het feit dat er weinig informatie beschikbaar is betreffende dit onderwerp, is het toch van belang dat er aandacht aan wordt besteed. Voorlopig is de verwachting dat het aantal mensen met overgewicht en obesitas de komende jaren nog zal stijgen, waardoor een steeds groter deel van de Nederlandse bevolking te kampen zal krijgen met deze aandoening. Uiteindelijke doorwerking naar het orgaandonatiebeleid is onvermijdelijk.