Zorginstellingen in Nederland zijn sinds de invoering van de Kwaliteitswet Zorginstellingen (1996) verplicht om kwaliteitsmanagement te hanteren gericht op het bewaken en verbeteren van de kwaliteit van zorg. Om hieraan te kunnen voldoen hebben vele zorgaanbieders een kwaliteitssysteem opgezet. Een kwaliteitssysteem wordt gedefinieerd als: de organisatorische structuur, verantwoordelijkheden, procedures, processen en voorzieningen voor het ten uitvoer brengen van kwaliteitszorg (NEN-ISO 9004). Dit kwalitatieve onderzoek richt zich op het inzichtelijk maken van de effectiviteit van het kwaliteitssysteem binnen Stichting Groenhuysen (zorgaanbieder binnen de ouderenzorg) en op welke manier het kwaliteitssysteem structureel kan bijdragen aan kwaliteitsverbetering binnen de organisatie. De ervaringen uit de praktijk zijn onderzocht door kwaliteitsfunctionarissen uit gezondheidszorggerelateerde organisaties te interviewen, maar ook uit de dienstensector en het bedrijfsleven. Het bedrijfsleven loopt ten opzichte van de gezondheidszorg vele jaren voor op het gebied van kwaliteitsbehoud en verbetering. Het onderzoek heeft aangetoond dat aspecten uit niet-gezondheidszorggerelateerde organisaties over te nemen zijn binnen de gezondheidszorg daar opmerkelijke raakvlakken tussen de sectoren kenbaar zijn gemaakt. De verwachting is dan ook dat ervaringen en best practices de komende jaren overgenomen worden en binnen de gezondheidszorg worden gebruikt. Gedurende het onderzoek is gebleken dat aspecten wel vertaald moeten worden naar de eigen sector, alsmede naar de eigen organisatie op het gebied van structuur, cultuur en proces. Wanneer gesproken wordt over het inzichtelijk maken van de effectiviteit van kwaliteit wordt binnen en buiten de gezondheidszorg audits als belangrijke toetsingsmethode aangehaald. Gedurende het onderzoek wordt aangehaald op welke wijze audits kunnen worden ingericht en uitgevoerd en worden suggesties gedaan voor Groenhuysen om de huidige interne audits aan te passen zodat de inzichtelijkheid van het kwaliteitssysteem vergroot kan worden. Tijdens het onderzoek wordt tevens de invloed van organisatorische factoren op kwaliteitbehoud en verbetering binnen organisaties, aangetoond. De organisatorische factoren spelen een rol binnen elke organisatie maar kunnen op verschillende manieren vorm krijgen. Bij organisatorische factoren wordt gesproken over cultuur, structuur van de organisatie, communicatie, het vermogen van een organisatie om te leren van fouten en borging. Gaandeweg het onderzoek wordt de beïnvloeding van diverse organisatorische factoren op een organisatie als Groenhuysen besproken en worden suggesties gedaan hoe hier een goed evenwicht in gevonden kan worden om borging van kwaliteitsbehoud en verbetering te kunnen nastreven.

drs. K.M.M. Lemmens, dr. A.P. Nieboer
hdl.handle.net/2105/8429
Master Zorgmanagement
Erasmus School of Health Policy & Management

Hof, A. van 't. (2009, July). ‘Het inzichtelijk krijgen van de effectiviteit van een kwaliteitssysteem’. Master Zorgmanagement. Retrieved from http://hdl.handle.net/2105/8429